Viswanatha Kutumba Rao:
*ॐ*
——
Chapter – 1
****
Lesson – 1
——————
अहम् – నేను ( I )
——————————
1. अहं अस्मि। – నేను ఉన్నాను.
I am present.
2. अहं पठामि। – నేను చదువుచున్నాను.
I am reading.
3. अहं लिखामि। – నేను వ్రాయుచున్నాను.
I am writing.
4. अहं पश्यामि। – నేను చూస్తున్నాను.
I am looking.
5. अहं पचामि। – నేను వండుతున్నాను.
I am cooking.
6. अहं चरामि। – నేను నడుస్తున్నాను.
I am walking.
7. अहं चलामि। – నేను కదులుచున్నాను.
I am moving.
8. अहं गच्छामि। – నేను వెళ్ళుచున్నాను.
I am going.
9. अहं धावामि। – నేను పరిగెత్తుచున్నాను.
I am running.
10. अहं खादामि। – నేను తింటున్నాను.
I am eating.
Lesson – 2
1. अहं आसम्। – నేను ఉంటిని.
I was a present.
2. अहं अपठम्। – నేను చదివితిని.
I did read.
3. अहं अलिखम्। – నేను వ్రాసి తిని.
I wrote.
4. अहं अपश्यम्। – నేను చూశాను.
I looked.
5. अहं अखादम्। – నేను తిన్నాను.
I ate.
6. अहं अपिबम्। – నేను త్రాగాను.
I drank.
7. अहं अगच्छम्। – నేను వెళ్ళాను.
I went.
8. अहं अचरम्। – నేను నడిచాను.
I walked.
9. अहं अचलम्। – నేను కదిలాను.
I moved.
10. अहं अपचम् । – నేను వండాను.
I cooked.
Lesson – 3
1. अहं भविष्यामि। – నేను ఉంటాను.
I will be present.
2. अहं पठिष्यामि। – నేను చదువుతాను.
I will read.
3. अहं लिखिष्यामि। – నేను రాస్తాను.
I will write.
4. अहं गमिष्यामि। – నేను వెళ్తాను.
I will go.
5. अहं चरिष्यामि। – నేను నడుస్తాను.
I will walk.
6. अहं चलिष्यामि। – నేను కదులుతాను.
I will move.
7. अहं धाविष्यामि। – నేను పరిగెత్తుతాను.
I will run.
8. अहं पास्यामि। – నేను త్రాగుతాను.
I will drink.
9. अहं खादिष्यामि। – నేను తింటాను.
I will eat.
10. अहं द्रक्ष्यामि। – నేను చూస్తాను.
I will look.
Lesson – 4
1. अहं असानि। – నన్ను ఉండనీ.
Let me be.
2. अहं पठानि। – నన్ను చదవనీ.
Let me read.
3. अहं लिखानि। – నన్ను వ్రాయనీ.
Let me write.
4. अहं खादानि। – నన్ను తిననీ.
Let me eat.
5. अहं पिबानि। – నన్ను త్రాగనీ.
Let me drink.
6. अहं चरानि। – నన్ను నడవనీ.
Let me walk.
7. अहं चलानि। – నన్ను కదలనీ.
Let me move.
8. अहं गच्छानि। – నన్ను వెళ్ళనీ.
Let me go.
9. अहं धावानि। – నన్ను పరిగెత్తనీ.
Let me run.
10. अहं पश्यानि। – నన్ను చూడనీ.
Let me look.
Lesson – 5
1. अहं स्याम्। – నేను ఉండాలి.
I must be present.
2. अहं पठेयम्। – నేను చదవాలి.
I must read.
3. अहं लिखेयम्। – నేను వ్రాయాలి.
I must write.
4. अहं खादेयम्। – నేను తినాలి.
I must eat.
5. अहं पिबेयम्। – నేను త్రాగాలి.
I must drink.
6. अहं चरेयम्। – నేను నడవాలి.
I must walk.
7. अहं चलेयम्। – నేను కదలాలి.
I must move.
8. अहं गच्छेयम्। – నేను వెళ్ళాలి.
I must go.
9. अहं धावेयम्। – నేను పరిగెత్తాలి.
I must run.
10. अहं पश्येयम्। – నేను చూడాలి.
I must look.
Lesson – 6
1. अहं उषितवान् । – నేను ఉంటిని.
I was present.
2. अहं लिखितवान्। – నేను వ్రాసితిని.
I wrote.
3. अहं गतवान्। – నేను వెళ్లి తిని.
I went.
4. अहं आगतवान्। – నేను వచ్చితిని.
I came.
5. अहं पठितवान् – నేను చదివితిని.
I read/ I did read.
6. अहं चरितवान्। – నేను నడిచాను.
I walked.
7. अहं चलितवान्। – నేను కదిలాను.
I moved.
8. अहं खादितवान्। – నేను తిన్నాను.
I ate.
9. अहं पीतवान्। – నేను త్రాగాను.
I drank.
10. अहं धावितवान्। – నేను పరిగెత్తాను.
I ran.
Lesson – 7
1. अहं हसामि स्म। – నేను నవ్వాను.
I laughed.
2. अहं पठामि स्म। – నేను చదివాను.
I did read.
3. अहं लिखामि स्म। – నేను వ్రాశాను.
I wrote.
4. अहं पश्यामि स्म। – నేను చూశాను.
I looked.
5. अहं पचामि स्म। – నేను వండాను.
I cooked.
6. अहं चरामि स्म। – నేను నడిచాను.
I walked.
7. अहं चलामि स्म। – నేను కదిలాను.
I moved.
8. अहं गच्छामि स्म। – నేను వెళ్ళాను.
I went.
9. अहं धावामि स्म। – నేను పరిగెత్తాను.
I ran.
10. अहं खादामि स्म। – నేను తిన్నాను.
I ate.
Lesson – 8
1. मां स्पृश। – నన్ను తాకు.
Touch me.
2. मां आह्वय। – నన్ను ఆహ్వానించు.
Invite me.
3. मां पृच्छ। – నన్ను అడుగు.
Ask me.
4. मां चालय। – నన్ను కదిలించు.
Make me move.
5. मां चारय। – నన్ను నడిపించు.
Make me walk.
6. मां धावय। – నన్ను పరిగెత్తించు.
Make me run.
7. मां तोषय – నన్ను సంతోష పెట్టు.
Make me happy.
8. मां गवेषय। – నన్ను వెదుకు.
Search me.
9. मां कीर्तय। – నన్ను పొగుడు.
Paise me.
10. मां मा तोदय। – నన్ను బాధ పెట్టవద్దు.
Don’t pain me.
Lesson – 9
1. मया लिख्यते। – నా చేత వ్రాయబడుచున్నది.
It is being written by me.
2. मया पठ्यते। – నా చేత చదవబడుచున్నది.
It is being read by me.
3. मया अन्नं पच्यते। – నా చేత అన్నము వండ బడుచున్నది.
Rice is being cooked by me.
4. मया गम्यते। – నా చేత వెళ్ళబడుచున్నది.
It is being gone by me.
5. मया उच्यते। – నా చేత చెప్పబడుచున్నది.
It is being said by me.
6. मया हस्यते। – నా చేత నవ్వబడుచున్నది.
It is being laughed by me.
7. मया क्रियते। – నా చేత చేయబడుచున్నది.
It is being done by me.
8. मया धाव्यते। – నా చేత పరిగెత్తబడుచున్నది.
It is being run by me.
9. मया भुज्यते। – నా చేత తినబడుచున్నది.
It is being eaten by me.
10. मया प्रेष्यते। – నా చేత పంపబడుచున్నది.
It is being sent by me.
Lesson – 10
1. मया पठितम्। – నా చేత చదవబడినది.
It was read by me.
2. मया लिखितम्। – నా చేత వ్రాయబడినది.
It was written by me.
3. मया कृतम्। – నా చేత చేయబడినది.
It was done by me.
4. मया उक्तम्। – నా చేత చెప్పబడినది.
It was said by me.
5. मया गतम्। – నా చేత వెళ్ళబడినది.
It was a gone by me.
6. मया चरितम्। – నా చేత నడవబడినది.
It was walked by me.
7. मया चलितम्। – నా చేత కదలబడినది.
It was moved by me.
8. मया धावितम्। – నా చేత పరిగెత్తబడినది.
It was run by me.
9. मया दृष्टम्। – నా చేత చూడబడినది.
It was looked by me.
10. मया गवेषितम्। – నా చేత వెదకబడినది.
It was searched by me.
Lesson – 11
1. मह्यं देहि। – నాకు ఇవ్వు.
Give me.
2. मह्यं शिक्षय। – నాకు బోధించు.
Teach me.
3. मह्यं ज्ञापय। – నాకు తెలియజేయి.
Inform me.
4. मह्यं निवेदय। – నాకు నివేదించు.
Report me.
5. मह्यं प्रार्थय। – నా కొరకు ప్రార్థించు.
Pray for me.
6. मह्यं प्रेषय। – నాకు పంపించు.
Send me.
7. मह्यं जप। – నా కొరకు జపించు.
Do japa for me.
8. मह्यं तं गमय। – నా కొరకు అతనిని పంపించు.
Send him for me.
9. मह्यं आनय। – నా కొరకు తీసుకొని రా.
Bring for me.
10. मह्यं दापय। – నాకు ఇప్పించు.
Make him to give me.
Lesson – 12
अत्र/इह – ఇక్కడ
Here
तत्र – అక్కడ
There
कुत्र/क्व – ఎక్కడ
Where
सर्वत्र – అన్నిచోట్ల
Everywhere
अन्यत्र/परत्र – వేరొకచోట
Elsewhere
इदानीम्/अधुना/ सम्प्रति – ఇప్పుడు
Now
तदा/तदानीम् – అప్పుడు
Then
सदा/सर्वदा/अनिशम्/अजस्रम्/ नित्यम् – ఎల్లప్పుడు
Always
कदा – ఎప్పుడు
When
अद्य – ఈరోజు
Today
सकृत् – ఒకసారి
Once
द्विधा – రెండుగా
Into two
साक्षात् – సాక్షాత్తుగా
Directly
स्वस्ति – శుభము
Good
नाना – అనేకవిధముల
Multiple
वृथा – వ్యర్థముగా
Wastely
अर्थम् – సగము
Half
एवम् – ఈవిధముగా
Like this
नूनम् – తప్పక
Certainly
तूष्णीम् – ఊరకనే
Just
खलु – గదా
Indeed
तिर्यक् – అడ్డముగా
Across
रहसि – ఏకాంతమున
In privacy
प्रकाशम् – బహిరంగంగా
Openly
पृथक् – వేరుగా
Seperately
स्वयम् – స్వయంగా
Itself
केवलम् – మాత్రము
Only
चिरम् – చాలాకాలం
Longtime
दिष्ट्या – దైవవశమున
By God’s grace
च – మరియు
And
अपिच/किञ्च – కూడా
Also
क्रमेण – క్రమముగా
Gradually
कुत: – ఎందువలన/ ఎక్కడనుండి
Whence
कथम् – ఎలా
How
किमर्थम् – ఎందుకు
Why
उच्छै: – ఎత్తుగా
At highly
नीचैः – క్రిందగా
At lowely
सुष्टु – చక్కగా
Good manner
ईषत्/किंचित् – కొద్దిగా
Little
अचिरात् – దగ్గరలోనే
Nearby
सहसा – వెంటనే
Immediately
कृच्छ्रेण – అతికష్టంగా
With difficult
इत्थम् – ఇలా
Like this
तथा – అలా
Like that
एव – ఏ
Itself
तु – మాత్రమే
Only
तावत्पर्यन्तम् – అంతవరకు
Till that
एतावत्पर्यन्तम् – ఇంతవరకు
Till now
कियत्पर्यन्तम् – ఎంతవరకు
How far
यदा यदा – ఎప్పుడు ఎప్పుడు
When and when
तदा तदा – అప్పుడు అప్పుడు
Then and then
कथंचन – ఎట్లో
Anyhow
यत्किञ्चित् – ఎదోకొంచము
Something
यत्रकुत्रापि – ఎక్కడో ఒకచోట
At some place
तथैव – అలాగే
So be it
इतस्ततः – ఇటునటు
Hither and thither
ततस्ततः – ఆతరువాత
After that
तावदेव – అంతవరకే
Till that only
*******
1. मत् गच्छ। – నా నుండి వెళ్ళు.
Go from me.
2. मत् चर। – నా నుండి నడువు.
Walk from me.
3. मत् चल। – నా వద్ద నుండి కదులు.
Move from me.
4. मत् धाव। – నా దగ్గర నుండి పరిగెత్తు.
Run from me.
5. मत् किं अभिलषसि। – నా నుండి నువ్వు ఏమి కోరుచున్నావు?
What do you wish from me.
6. मत् जानीहि। – నా నుండి తెలుసుకో.
Know from me.
7. मत् सर्वं चलति। – నా వలన అంతా కదులుచున్నది.
Everything is moving because of me.
8. मत् स्वीकुरु। – నా నుండి స్వీకరించు.
Take from me.
9. मत् कुत्र गच्छसि? – నా దగ్గర నుండి ఎక్కడకు వెళ్ళుచున్నావు?
Where are you going from me?
10. मत् दूरं अपसर। – నా నుండి దూరంగా జరుగు.
Set aside from me.
Lesson – 13
1. मम गृहम्। – నా ఇల్లు.
My house.
2. मम वाहनम्। – నా వాహనము.
My vehicle.
3. मम विद्यालय:। – నా స్కూలు.
My school.
4. मम माता। – నా తల్లి.
My mother.
5. मम पिता। – నా తండ్రి.
My father.
6. मम गुरु:। – నా గురువు.
My perceptor.
7. मम कलत्रम्। – నా భార్య.
My wife.
8. मम मित्रम्। – నా స్నేహితుడు.
My friend.
9. मम पुस्तकम्। – నా పుస్తకము.
My book.
10. मम अनुज:। – నా తమ్ముడు.
My younger brother.
Lesson – 14
1. मयि शक्तिः अस्ति। – నా యందు శక్తి ఉన్నది.
Energy is within me.
2. मयि धैर्यं अस्ति। – నా హిందూ ధైర్యము ఉన్నది.
Courage is within me.
3. मयि दया अस्ति। – నాయందు దయ ఉన్నది.
Kindness is within me.
4. मयि आत्मा अस्ति। – నా యందు ఆత్మ ఉన్నది.
Soul is within me.
5. मयि मन: अस्ति। – నాలో మనస్సు ఉన్నది.
Mind is within me.
6. मयि पाण्डित्यं अस्ति। – నా యందు పాండిత్యము ఉన్నది.
Scholarliness is within me.
7. मयि सर्वं अस्ति। – నాయందు అంతా ఉన్నది.
Everything is within me.
8. मयि प्रज्ञा अस्ति। – నా యందు తెలివి ఉన్నది.
Intelligence is within me.
9. मयि भक्ति: अस्ति। – నా యందు భక్తి ఉన్నది.
Devotion is within me.
10. मयि ज्ञानं अस्ति। – నా యందు జ్ఞానము ఉన్నది.
Knowledge is within me.
*********
Lesson – 15
****
Vocabulary – పదజాలము
******
अत्र/इह – ఇక్కడ
Here
तत्र – అక్కడ
There
कुत्र/क्व – ఎక్కడ
Where
सर्वत्र – అన్నిచోట్ల
Everywhere
अन्यत्र/परत्र – వేరొకచోట
Elsewhere
इदानीम्/अधुना/ सम्प्रति – ఇప్పుడు
Now
तदा/तदानीम् – అప్పుడు
Then
सदा/सर्वदा/अनिशम्/अजस्रम्/ नित्यम् – ఎల్లప్పుడు
Always
कदा – ఎప్పుడు
When
अद्य – ఈరోజు
Today
सकृत् – ఒకసారి
Once
द्विधा – రెండుగా
Into two
साक्षात् – సాక్షాత్తుగా
Directly
स्वस्ति – శుభము
Good
नाना – అనేకవిధముల
Multiple
वृथा – వ్యర్థముగా
Wastely
अर्थम् – సగము
Half
एवम् – ఈవిధముగా
Like this
नूनम् – తప్పక
Certainly
तूष्णीम् – ఊరకనే
Just
खलु – గదా
Indeed
तिर्यक् – అడ్డముగా
Across
रहसि – ఏకాంతమున
In privacy
प्रकाशम् – బహిరంగంగా
Openly
पृथक् – వేరుగా
Seperately
स्वयम् – స్వయంగా
Itself
केवलम् – మాత్రము
Only
चिरम् – చాలాకాలం
Longtime
दिष्ट्या – దైవవశమున
By God’s grace
च – మరియు
And
अपिच/किञ्च – కూడా
Also
क्रमेण – క్రమముగా
Gradually
कुत: – ఎందువలన/ ఎక్కడనుండి
Whence
कथम् – ఎలా
How
किमर्थम् – ఎందుకు
Why
उच्छै: – ఎత్తుగా
At highly
नीचैः – క్రిందగా
At lowely
सुष्टु – చక్కగా
Good manner
ईषत्/किंचित् – కొద్దిగా
Little
अचिरात् – దగ్గరలోనే
Nearby
सहसा – వెంటనే
Immediately
कृच्छ्रेण – అతికష్టంగా
With difficult
इत्थम् – ఇలా
Like this
तथा – అలా
Like that
एव – ఏ
Itself
तु – మాత్రమే
Only
तावत्पर्यन्तम् – అంతవరకు
Till that
एतावत्पर्यन्तम् – ఇంతవరకు
Till now
कियत्पर्यन्तम् – ఎంతవరకు
How far
यदा यदा – ఎప్పుడు ఎప్పుడు
When and when
तदा तदा – అప్పుడు అప్పుడు
Then and then
कथंचन – ఎట్లో
Anyhow
यत्किञ्चित् – ఎదోకొంచము
Something
यत्रकुत्रापि – ఎక్కడో ఒకచోట
At some place
तथैव – అలాగే
So be it
इतस्ततः – ఇటునటు
Hither and thither
ततस्ततः – ఆతరువాత
After that
तावदेव – అంతవరకే
Till that only
*******
Lesson – 17 ——————
Verbs with अ & आ
*******
1. अस्ति।- ఉన్నాడు/ఉన్నది – is
2. आस्ते। – ఉన్నాడు/ఉన్నది – Is
3. अर्चति। – అర్చించుచున్నాడు – worshipping
4. अटति। – తిరుగుచున్నాడు – wandering
5. आप्नोति। – పొందుచున్నాడు – obtaining
6. आकर्णयति। – వినుచున్నాడు – listening
7. अभिलषति। – అభిలషించుచున్నాడు – wishing
8. असूयति। – అసూయ పడుచున్నాడు – becoming jealous
9. आनन्दति। – ఆనందించుచున్నాడు – rejoicing
10. अहंकरोति। – గర్వించుచున్నాడు – becoming proudish
11. आलोचयति। – ఆలోచించుచున్నాడు – thinking
12. अङ्गीकरोति। – అంగీకరించుచున్నాడు – accepting
13. आलपति। – ఆలపించుచున్నాడు – singing like
14. अध्यापयति। – చదివించుచున్నాడు making to read
15. अभ्यस्यति। – అభ్యసించుచున్నాడు – practicing
16. आविष्करोति। – కనుగొనుచున్నాడు – finding
17. आचरति। – ఆచరించుచున్నాడు – performing
18 अनुकरोति। – అనుకరించుచున్నాడు – imitating
19. आलिंगति।- కౌగిలించుకొనుచున్నాడు – embracing
20. आराधयति। – ఆరాధించుచున్నాడు – adoring
21. अर्पयति। – అర్పించుచున్నాడు – handing over
22. आज्ञापायति। – ఆజ్ఞాపించుచున్నాడు – commanding
23. आदिशति। – ఆదేశించుచున్నాడు – directing
24. अनुसरति। – అనుసరించుచున్నాడు – following
25. अधिरोहति। – ఎక్కుచున్నాడు – ascending
26. आरोपयति। – ఎక్కించుచున్నాడు – making to ascend
27. आक्रामति। – ఆక్రమించుచున్నాడు – occupying
28. आकर्षति। – లాగుచున్నాడు – attracting
29. अपकर्षति।- లాగుచున్నాడు – dragging
30. अवहन्ति। – దంచుచున్నాడు – bruising
31. आर्जयति। – కూడబెట్టుచున్నాడు – earning
32. आहन्ति। – కూడుచున్నాడు – adding
33. आच्छादयति। – కప్పుచున్నాడు – covering
34. अपहरति। – దొంగిలించుచున్నాడు – stealing
35. आगच्छति। – వచ్చుచున్నాడు – coming
36. अनुगच्छति। – వెంబడించుచున్నాడు following
37. अनुधावति। – వెంట పరిగెత్తుచున్నాడు – chasing
38. अनुभवति। – అనుభవించుచున్నాడు – experiencing
39. अनुभूयते। – అనుభవించబడుచున్నది – being experienced
40. अवरोहति। – దిగుచున్నాడు – descending
41 अवरोपयति। – దింపుచున్నాడు – making to descend
42. अश्नाति। – తినుచున్నాడు – eating
43. आनयति । – తెచ్చుచున్నాడు – bringing
44. आनाययति। – తెప్పించుచున్నాడు – making to bring
45. आरोहति – మొలచుచున్నది – getting sprout
46. आरोपायति। – మొలిపించుచున్నాడు – making to sprout
47. आलोचयति। – ఆలోచించుచున్నాడు – thinking
48. आह्वयति – పిలుచుచున్నాడు – inviting
49. आह्वापायति। – పిలిపించుచున్నాడు – making to invite
********
Lesson – 18
——————–
सर्वनामानि – Pronouns
———————————-
पुंलिङ्ग: – Masculine gender
—————————————–
( एकवचनम् )
——————–
1 अयं – ఇతడు – He ( This person)
2 एष: – ఇతడు – He (This person)
3 स: – అతడు – He
4 सर्वः – ప్రతిఒక్కడు – Everyone
5 असौ – ఇతడు – This person
6 भवान् – మీరు – You
7 कः – ఎవడు -Who(S)
8 यः – ఎవడైతే – Who
9 अन्य: – వేరొకడు – someone
10 अहं – నేను – I
11 त्वं – నువ్వు – you (S)
स्त्रीलिङ्ग: – Feminine Gender
***
12 इयं – ఈమె – This person
13 एषा – ఈమె – This person
14 सा – ఆమె – She
15 भवती – మీరు – you
16 का – ఏ స్త్రీ – Which lady
17 सर्वा – ప్రతిస్త్రీ – Every lady
18 या – ఏ స్త్రీ అయితే – Which lady
19 अन्या – వేరేస్త్రీ – Someone
20 असौ – ఈ స్త్రీ – This person
नपुंसकलिङ्गम् – Neuter gender
*
21 इदं – ఇది – This
22 अद: – ఇది – This
23 तत् – అది – That
24 एतत् – ఇది – This
25 सर्वं – ప్రతిది – Everything
26 किं – ఏమి – What
27 यत् – ఏదయితే – Which
***
Lesson – 19
——————-
सकृत् – ఒకమారు – Once
असकृत् – పలుమార్లు – Many times
द्वि:/ द्विवारम् – రెండుసార్లు – Two times
त्रि:/ त्रिवारम् – మూడుసార్లు – Three times
चतु:/ चतुर्वारम् – నాలుగుసార్లు – Four times
पञ्चकृत्वः/ पञ्चवारम् – ఐదుసార్లు – Five times
षट्कृत्व:/ षड्वारम् – ఆరుసార్లు – Six times
सप्तकृत्वः/ सप्तवारम् – ఏడుసార్లు – Seven times
अष्टकृत्व:/ अष्टवारम् – ఎనిమిదిసార్లు – Eight times
नवकृत्व:/ नववारम् – తొమ్మిదిసార్లు – Nine times
दशकृत्व:/ दशवारम् – పదిసార్లు – Ten times
शतकृत्व:/ शतवारम् – వందసార్లు – Hundred times
***
lesson – 20
—————–
पदानि – పదాలు – Words
———————————–
अथ: – అటు పిమ్మట – There after
अद्य – నేడు – Today
श्व: – రేపు – Tomorrow
परश्वः ఎల్లుండి – The day after tomorrow
प्रपरश्व: – ఆవలెల్లుండి The day after the day after tomorrow
ह्य: – నిన్న – yesterday
प्रह्य: – మొన్న – The day before yesterday
प्रपरह्य: – అటు మొన్న – The day before the day before yesterday
परेद्युः – మరునాడు – The next day
परेद्यवि – మరునాడు – The next day
पूर्वेद्युः – ముందు దినము – The day before
अन्येद्यु: – ఇంకొక దినము – The other day
इतरेद्यु: – ఇంకొక దినము – The other day
सद्यः – వెంటనే – immediately
हठात् – హఠాత్తుగా – at once
अकस्मात् – హఠాత్తుగా – instantly
अधुना – ఇప్పుడు – Now
सम्प्रति – ఇప్పుడు – Now
इदानीम् – ఇప్పుడు – Now
यदा – ఎప్పుడు/ ఎప్పుడైతే – When/ whenever
तदा – అప్పుడు – Then
तदानीम् – అప్పుడు – Then
कदा – ఎప్పుడు – When
सदा – ఎల్లప్పుడు – Always
सर्वदा – ఎల్లప్పుడు – At all times
अनिशम् – ఎల్లప్పుడు – Always
अजस्रम् – ఎల్లప్పుడు – Always
नित्यम् – ఎల్లప్పుడు – Always
पुरा – పూర్వము – Once upon a time/ previously
पूर्वम् – పూర్వము – previously
एकदा – ఒకప్పుడు – Once
अन्यदा – మరియొకప్పుడు – at some other time
कदाचित् – ఒకానొకప్పుడు – Once upon a time
कदाचन – ఒకానొకప్పుడు – Once upon a time
एषम: – ఈ సంవత్సరము – This year
परुत् – పోయిన సంవత్సరము – Last year
परारि – అంతకు ముందు సంవత్సరము Two years ago
युगपत् – ఒక్కసారిగా – Suddenly
मुहु: – మాటి మాటికి – again and again
शश्वत् – మాటి మాటికి – again and again
पुन: – మరల – Again
उषसि – ఉష: కాలమున – at dawn
प्रात: – ప్రాంత: కాలమున – in the morning
सायम् – సాయంకాలమున – in the evening
दिवा – పగటి యందు – Day time
नक्तम् – రాత్రి – night
प्रायशः – తరచు – frequently
प्रायः – తరచు – oftentimes
प्रायेण – తరచు – frequently
**
Lesson – 21
——————-
सर्वनामानि – Pronouns
సర్వ నామములు
पुंलिङ्गपदानि – Masculine gender words
పుంలింగ పదములు
——————————————–
1 अयं – इमौ – इमे
He – These two – These
ఇతడు – వీరిద్దరు – వీరు
2 एष: – एतौ – एते
He – These two – These
ఇతడు – వీరిద్దరు – వీరు
3 सः – तौ – ते
He – Those two – Those
అతడు – వారిద్దరు – వారు
4 सर्व: – सर्वौ – सर्वे
Everyone – Every two – All
ప్రతిఒక్కడు – ప్రతిఇద్దరు – అందరు
5 असौ – अमू – आमी
He – These two – These
ఇతడు – వీరిద్దరు – వీరు
6 भवान् – भवन्तौ – भवन्तः
you – You two – you (P)
మీరు – మీరిద్దరు – మీరు
7 अहं – आवां – वयं
I – We two – We
నేను – మేమిద్దరం – మేము
8 त्वं – युवां – यूयं
you – You two – you (P)
నువ్వు – మీరిద్దరు – మీరు
9 क: – कौ – के
Who (s) – which two persons – who (p)
ఎవడు – ఏ ఇద్దరు -ఎవరు
10 यः – यौ – ये
Who (s) – which two persons – who (p)
ఎవడైతే – ఏ ఇద్దరైతే – ఎవరైతే
11 अन्य: – अन्यौ – अन्ये
someone – some two persons – Others
వేరొకడు – వేరిద్దరు – వేరేవాళ్లు
———————————————
स्त्रीलिङ्गपदानि – Feminine gender words
స్త్రీ లింగపదాలు
——————————————–
12 इयं – इमे – इमा:
She – These two ladies – These
ఈమె – వీరిద్దరూ – వీరు
13 एषा – एते – एता:
She – These two ladies – These
ఈమె – వీరిద్దరూ – వీరు
14 सा – ते – ता:
She – Those two ladies – Those
ఆమె – వారిద్దరు – వారు
15 भवती – भवत्यौ – भवत्य:
you – you two ladies – you (P)
మీరు – మీరిద్దరు – మీరు
16 का – के – का:
who – Which two ladies – Who (P)
ఏస్త్రీ – ఏ ఇద్దరు – ఎవరు
17 सर्वा – सर्वे – सर्वा:
Every lady – Every two ladies – All
ప్రతిస్త్రీ – ప్రతిఇద్దరు – అందరు
18 या – ये – या:
who (S) – Which two ladies – Who (P)
ఏస్త్రీ అయితే – ఏ ఇద్దరైతే – ఎవరైతే
19 अन्या – अन्ये – अन्या:
some other lady – some two ladies – some ladies
వేరొకస్త్రీ – వేరేఇద్దరు – వేరేవాళ్లు
20 असौ – अमू – अमू
She – Those two ladies – Those
ఈస్త్రీ – ఈఇద్దరు – వీరు
——————————————–
नपुंसकलिङ्गपदानि – Neuter gender words
నపుంసకలింగ పదాలు
———————————————
21 तत् – ते – तानि
That – Those two things – Those things
అది – ఆరెండు – అవి
22 एतत् – एते – एतानि
This – These two things – These things
ఇది – ఈరెండు – ఇవి
23 इदं – इमे – इमानि
This – These two things – These things
ఇది – ఈరెండు – ఇవి
24 अद: – अमू – अमूनि
This – These two things – These things
ఇది – ఈరెండు – ఇవి
24 यत् – ये – यानि
which – Which two things – which things
ఏదైతే – ఏ రెండు అయితే – ఏవైతే
24 सर्वं – सर्वे – सर्वाणि
Every thing – Every two things – All things
ప్రతిదీ – ప్రతి రెండు – అన్నీ
25 किं – के – कानि
which – Which two things – which things
ఏమి – ఈ రెండు ఏమిటి – ఇవి ఏమిటి
******
Lesson – 22
1. त्वं असि। – నువ్వు ఉన్నావు.
You are present.
2. त्वं पठसि। – నువ్వు చదువు చున్నావు.
You are reading.
3. त्वं लिखासि। – నువ్వు వ్రాయుచున్నావు.
You are writing.
4. त्वं गच्छसि। – నువ్వు వెళ్ళు చున్నావు.
You are going.
5. त्वं आगच्छसि। – నువ్వు వస్తున్నావు.
You are coming.
6. त्वं चरसि। – నువ్వు నడుస్తున్నావు.
You are walking.
7. त्वं चलसि। – నువ్వు కదులు చున్నావు.
You are moving.
8. त्वं धावसि। – నువ్వు పరిగెత్తుచున్నావు.
You are running.
నువ్వు తోముచున్నావు.
You are cleaning.
నువ్వు ఉతుకుచున్నావు.
You are washing.
9. त्वं खादसि। – నువ్వు తింటున్నావు.
You are eating.
10. त्वं पिबसि। – నువ్వు త్రాగుచున్నావు.
You are drinking.
*********
Lesson – 23
1.त्वं आसी:। – నీవు ఉంటివి.
You were present.
2. त्वं अपठ:। – నీవు చదివావు.
You did read.
3. त्वं अलिख:। – నువ్వు వ్రాశావు.
You wrote.
4. त्वं अगच्छ:। – నువ్వు వెళ్లావు.
You went.
5. त्वं आगच्छ:। – నువ్వు వచ్చావు.
You came.
6. त्वं अचर:। – నువ్వు నడిచావు.
You walked.
7. त्वं अधाव:। – నువ్వు పరిగెత్తావు.
You ran.
నువ్వు తోమావు.
You cleaned.
నువ్వు ఉతికావు.
You washed.
8. त्वं अचल:। – నువ్వు కదిలావు.
You moved.
9. त्वं अपिब:। – నువ్వు త్రాగావు.
You drank.
10. त्वं अखाद:। – నువ్వు తిన్నావు.
You ate.
********
Lesson – 24
——————-
1. त्वं एधि। – నువ్వు ఉండు.
you be.
2. त्वं पठ। – నువ్వు చదువు.
you read.
3. त्वं लिख। – నువ్వు వ్రాయి.
You write.
4.त्वं गच्छ – నువ్వు వెళ్ళు.
You go.
5. त्वं आगच्छ। – నువ్వు రా.
You come.
6. त्वं चर। – నువ్వు నడువు. –
You walk.
7. वं चल। – నువ్వు కదులు.
You move.
8. त्वं धाव। – నువ్వు పరిగెత్తు.
You run.
నువ్వు తోము.
You clean.
నువ్వు ఉతుకు.
You wash.
9. त्वं खाद। – నువ్వు తిను.
You eat.
10. त्वं पिब। – నువ్వు త్రాగు.
You drink.
******
Lesson – 25
——————-
1. त्वं स्या:। – నీవు తప్పక ఉండవలెను.
You must be present.
2. त्वं पठे:। – నువ్వు తప్పక చదవవలెను.
You must read.
3. त्वं लिखे:। – నీవు తప్పక వ్రాయవలెను.
You must write.
4. त्वं खादे:। – నీవు తప్పక తినవలెను.
You must eat.
5. त्वं पिबे:। – నువ్వు తప్పక త్రాగవలెను.
You must drink.
6. त्वं गच्छे:। – నువ్వు తప్పక వెళ్ళవలెను.
You must go.
7. त्वं चरे:। – నీవు తప్పక నడవవలెను.
You must walk.
8. त्वं चले:। – నీవు తప్పక కదలవలెను.
You must move.
9. त्वं धावे:। – నీవు తప్పక పరిగెత్తవలెను.
You must run.
10. त्वं हसे:। – నీవు తప్పక నవ్వవలెను.
You must laugh.
******
Lesson – 26
——————–
1. त्वं भविष्यसि। – నువ్వు ఉంటావు.
You will be present.
2. त्वं पठिष्यसि। – నువ్వు చదువుతావు.
You will read.
3. त्वं लेखिष्यसि। – నువ్వు వ్రాస్తావు.
You will write.
4. त्वं खादिष्यसि। – నువ్వు తింటావు.
You will eat.
5. त्वं पास्यसि। – నువ్వు త్రాగుతావు.
You will drink.
6. त्वं गमिष्यसि। – నువ్వు వెళ్తావు.
You will go.
7. त्वं आगमिष्यसि। – నువ్వు వస్తావు.
You will come.
8. त्वं चरिष्यसि। – నువ్వు నడుస్తావు
You will walk.
9. त्वं चलिष्यसि। – నువ్వు కదలుతావు.
You will move.
10. त्वं धाविष्यसि। – నువ్వు పరిగెత్తుతావు.
You will run.
******
Lesson – 27
——————–
1. त्वां अहं पृच्छामि। –
నేను నిన్ను అడుగుతున్నాను.
I am asking you.
2. त्वां सा भजति। –
ఆమె నిన్ను పొగుడుచున్నది.
She is praising you.
3. त्वां कः अनुसरति। –
నిన్ను ఎవడు అనుసరిస్తున్నాడు?
Who is following you?
4. त्वां देव: रक्षति। –
నిన్ను దేవుడు కాపాడుతున్నాడు.
God is protecting you.
5. त्वां पिता पुष्यति। –
నిన్ను తండ్రి పోషించుచున్నాడు.
Father is feeding you.
6. त्वां अहं तुदामि वा? –
నేను నిన్ను బాధిస్తున్నానా?
Am I paining you?
7. त्वां अहं न पश्यामि। –
నేను నిన్ను చూడట్లేదు.
I am not looking you.
8. त्वां स: पृच्छति। –
నిన్ను అతడు అడుగుచున్నాడు.
He is asking you.
9. त्वां कः तर्जयति। –
నిన్ను ఎవడు బెదిరిస్తున్నాడు?
Who is threatening you?
10. त्वां का स्निह्यति। –
నిన్ను ఏ స్త్రీ ప్రేమిస్తున్నది?
Which lady is loving you?
********
Lesson – 28
——————–
1. त्वया किं पठ्यते?
నీచేత ఏమి చదవబడుచున్నది?
What is being read by you?
2. त्वया एकं पुस्तकं पठ्यते।
మీ చేత ఒక పుస్తకము చదవబడుచున్నది.
A book is being read by you.
3. त्वया किं क्रियते?
నీచేత ఏమి చేయబడుచున్నది?
What is being done by you?
4. त्वया एकं पत्रं लिख्यते।
నీచేత ఒక ఉత్తరం వ్రాయబడుచున్నది.
A letter is being written by you.
5. त्वया कुत्र गम्यते?
నీచేత ఎక్కడికి వెళ్ళబడుచున్నది.
Where are you going?
6. त्वया विजयवाटिका गम्यते।
నేనుచేత విజయవాడ వెళ్లబడుచున్నది.
You are going to Vijayawada.
7. त्वया कदा गम्यते?
నీచేత ఎప్పుడు వెళ్ళబడుచున్నది?
When are you going?
8. त्वया इदानीं एव गम्यते।
నీచేత ఇప్పుడే వెళ్ళబడుచున్నది.
You are going now only.
9. त्वया किमर्थं आगम्यते?
నీచేత ఎందుకు రాబడుచున్నది?
Why are you coming?
10. त्वया परीक्षार्थं आगम्याते?
నీచేత పరీక్ష కొరకు రాబడుచున్నది.
You are coming for exam.
*********
Lesso – 29
—————–
1. तुभ्यं नमः/नम: ते ( नमस्ते )
నీకొరకు నమస్కారము.
A salutation for you.
2. तुभ्यं इदम्।
ఇది నీకొరకు.
This is for you.
3. तुभ्यं वाहनं प्रेषयामि।
నీ కొరకు వాహనమును పంపు చున్నాను.
I am sending a vehicle for you.
4. तुभ्यं एतत् समर्पयामि।
నీకొరకు దీనిని సమర్పించుచున్నాను.
I am offering this for you.
5. तुभ्यं सुवर्णं क्रीणामि।
నీ కొరకు బంగారమును కొనుచున్నాను.
I am buying gold for you.
6. तुभ्यं अत: गच्छामि।
నీకొరకు ఇక్కడనుండి వెళ్ళుచున్నాను.
I am going from here for you.
7. तुभ्यं वदामि।
నీ కొరకు చెప్పుచున్నాను.
I am saying for you.
8. तुभ्यं ददामि।
నీ కొరకు ఇచ్చుచున్నాను.
I am giving for you.
9. तुभ्यं अत्र खादामि।
నీ కొరకు ఇక్కడ తింటున్నాను.
I am eating here for you.
10. तुभ्यं पय: पिबामि।
నీ కొరకు పాలు త్రాగుచున్నాను.
For you I am drinking milk.
******
Lesson – 30
——————-
1. त्वत् उपयोग: कः?
నీ వల్ల ఉపయోగం ఏమిటి?
What is use with you?
2. त्वत् किं जानामि?
మీ వలన ఏమి తెలుసుకుంటున్నాను?
What am I knowing from you?
3. त्वत् कः जानाति?
నీ వలన ఎవడు తెలుసుకుంటున్నాడు?
Who is knowing from you?
4. त्वत् सर्वं आप्नोमि।
నీవలన మొత్తమును పొందుచున్నాను.
I am obtaining everything from you.
5. त्वत् सत्यं ज्ञायते।
నీ వల్ల సత్యము తెలియుచున్నది.
Because of you truth is being known.
6. त्वत् धैर्यं आगच्छति।
నీవల్ల ధైర్యం వస్తున్నది.
I am getting courage from you.
7. त्वत् आनन्दं आपनोमि।
నీవల్ల ఆనందమును పొందుచున్నాను.
I am getting pleasure from you.
8. त्वत् पापं क्षयति।
నీవలన పాపము తగ్గుచున్నది.
Because of you sin is being reduced.
9. त्वत् गृहम् आगतम्।
నీవల్ల ఇల్లు వచ్చింది.
Because of you I got a house.
10. त्वत् मित्रं मिलितवान्।
నీ వలన మిత్రుని కలిసాను.
Because of you I met my friend.
******
Viswanatha Kutumba Rao:
Lesson – 31
——————-
1. तव पुस्तकम्। – నీ పుస్తకము.
Your book.
2. तव गृहम्। – నీ ఇల్లు.
Your house.
3. तव वाहनम्। – నీ వాహనము.
Your vehicle.
4. तव परीक्षा। – నీ పరీక్ష.
Your examination.
5. तव माता। – నీ తల్లి.
Your mother.
6. तव पिता। – నీ తండ్రి.
Your father.
7. तव पुत्रः। – నీ కుమారుడు.
Your son.
8. तव दुहिता। – నీ కూతురు.
Your daughter.
9. तव भागिनेय: – నీ మేనల్లుడు.
Your nephew.
10. तव आनन्द: अवर्ण्य:। –
నీ ఆనందం వర్ణించలేనిది.
Your happiness is indescribable.
———————————————
Lesson – 32
——————-
1. त्वयि धैर्यं अस्ति।
నీయందు ధైర్యము ఉన్నది.
There is courage within you.
2. त्वयि वेग: अस्ति।
నీయందు వేగము ఉన్నది.
There is speed within you.
3. त्वयि मन: अस्ति।
నీ యందు మనస్సు వుంది.
There is mind within you.
4. त्वयि सौन्दर्यं अस्ति।
నీ యందు సౌందర్యము ఉన్నది.
There is beauty within you.
5. त्वयि आत्मा अस्ति।
నీయందు ఆత్మ ఉన్నది.
There is a soul within you.
6. त्वयि किं अस्ति?
నీ యందు ఏమి ఉన్నది?
What is within you.
7. त्वयि दया अस्ति वा?
నీ యందు దయ ఉన్నదా?
Is there kindness within you?
8. त्वयि सुगुणा: सन्ति।
నీ యందు సుగుణములు ఉన్నవి.
There are virtues within you.
9. त्वयि व्यक्तित्वं अस्ति।
నీ యందు వ్యక్తిత్వము ఉన్నది.
There is personality within you.
10. त्वयि आलस्यं अस्ति।
నీ యందు బద్ధకం ఉంది.
There is laziness within you.
*********
Lesson – 33
——————-
तृच् – प्रत्ययरूपाणि
————————–
1. क्रमिता – అడుగు వేయువాడు
Walker
2. क्रन्दिता – ఏడ్చేవాడు
A weeper
3. काङ्क्षिता – కోరుకునేవాడు
Wishing person
4. चिकित्सिता – చికిత్స చేయువాడు
Doctor
5. क्रीडिता – ఆడేవాడు
Player
6. कीलिता – బిగించేవాడు
Tightener
7. कूजिता – కూసేవాడు
Sound maker
8. कृष्टा – దున్నేవాడు
Cultivator
9. खंजिता – కుంటేవాడు
Lamed Person
10. खादिता – తినేవాడు
Eater
11. पाता – తాగేవాడు
Drinker
12. गदिता – మాట్లాడేవాడు
Speaker
13. वक्ता – చెప్పేవాడు
Teller
14. गन्ता – వెళ్లేవాడు
Goer
15. आगन्ता – వచ్చేవాడు
Comer
16. चलिता – కదిలేవాడు
Mover
17. धाविता – పరిగెత్తే వాడు
Runner
18. भोक्ता – తినేవాడు
Eater
19. कर्ता – చేసేవాడు
Doer
20. द्रष्टा – చూసేవాడు
Looker
21. चर्विता – నమిలేవాడు
Chewer
22. चुम्बिता – ముద్దుపెట్టేవాడ
Kisser
23. चूषिता – జుర్రుకొనేవాడు
Drinker
24. जपिता – జపించేవాడు
Worshipper
25. . गर्जिता – గర్జించేవాడు
Roarer
26. चरिता – మేసేవాడు/ తిరిగేవాడు
Wanderer/Walker
******
Lesson – 34
——————-
1. अहं अस्मि वा। –
నేను ఉన్నానా?
Am I present ?
2 अहं वदामि वा। –
నేను చెప్పుచున్నానా?
Am I saying?
3 अहं पठामि वा। –
నేను చదువుచున్నానా?
Am I reading ?
4 अहं लिखामि वा। –
నేను వ్రాయుచున్నానా?
Am I writing ?
5 अहं गच्छामि वा। –
నేను వెళ్ళుచున్నానా?
Am I going ?
6 अहं आगच्छामि वा। –
నేను వస్తున్నానా?
Am I coming ?
7 अहं पश्यामि वा। –
నేను చూస్తున్నానా?
Am I looking ?
8 अहं धावामि वा। –
నేను పరిగెత్తుతున్నానా?
Am I running ?
నేను తోముతున్నానా?
Am I cleaning ?
నేను ఉతుకుతున్నానా?
Am I washing ?
9 अहं चरामि वा। –
నేను నడుస్తున్నానా?
Am I walking ?
10 अहं चलामि वा। –
నేను కదులుచున్నానా?
Am I moving ?
******
lesson – 35
—————–
1. अहं न अस्मि। –
నేను లేను.
I am not present.
2 अहं न वदामि। –
నేను చెప్పట్లేదు.
I am not saying.
3 अहं न पठामि। –
నేను చదువట్లేదు.
I am not reading.
4 अहं न लिखामि। –
నేను వ్రాయట్లేదు.
I am not writing.
5 अहं न गच्छामि। –
నేను వెళ్ళట్లేదు.
I am not going.
6 अहं न आगच्छामि। –
నేను రావట్లేదు.
I am not coming.
7 अहं न पश्यामि। –
నేను చూడట్లేదు.
I am not looking.
8 अहं न धावामि।
నేను పరిగెట్టుటలేదు.
I am not running.
నేను తోమట్లేదు.
I am not cleaning.
నేను ఉతకట్లేదు.
I am not washing.
9 अहं न चरामि। –
నేను నడవట్లేదు.
I am not walking.
10 अहं न चलामि। –
నేను కదలట్లేదు.
I am not moving.
******
lesson – 36
—————–
1. अहं न अस्मि वा ?/
अहं नास्मि वा ?
నేను లేనా?
Am I not present?
2 अहं न वदामि वा ? –
నేను చెప్పట్లేదా?
Am I not saying?
3 अहं न पठामि वा ?
నేను చదువట్లేదా?
Am I not reading ?
4 अहं न लिखामि वा ?
నేను వ్రాయట్లేదా?
Am I not writing ?
5 अहं न गच्छामि वा ?
నేను వెళ్ళట్లేదా?
Am I not going ?
6 अहं न आगच्छामि वा ?
నేను రావట్లేదా ?
Am I not coming ?
7 अहं न पश्यामि वा ?
నేను చూడట్లేదా?
Am I not looking ?
8 अहं न धावामि वा ?
నేను పరిగెట్టుటలేదా?
Am I not running ?
నేను తోమట్లేదా?
Am not cleaning ?
నేను ఉతకట్లేదా?
Am I not washing ?
9 अहं न चरामि वा ?
నేను నడవట్లేదా?
Am I not walking ?
10 अहं न चलामि वा ? –
నేను కదలట్లేదా?
Am I not moving ?
******
lesson – 37
——————
पदानि – పదాలు – Words
—————————————-
अत्र ఇక్కడ Here
तत्र అక్కడ There
सर्वत्र అన్నిచోట్ల Everywhere
अन्यत्र వేరొకచోట elsewhere
कुत्र ఎక్కడ where
किमर्थं ఎందుకు Why
इदानीं ఇప్పుడు Now
तदा అప్పుడు Then
कदा ఎప్పుడు when
प्रतिदिनं ప్రతిరోజు Everyday
1. अहं अत्र अस्मि।
నేను ఇక్కడ ఉన్నాను.
I am here.
2. अहं तत्र अस्मि।
నేను అక్కడ ఉన్నాను.
I am there.
3. अहं सर्वत्र अस्मि।
నేను అన్నిచోట్ల వున్నాను.
I am everywhere.
4 अहं अन्यत्र अस्मि।
నేను వేరొకచోట వున్నాను.
I am elsewhere.
5. अहं कुत्र अस्मि?
నేను ఎక్కడ వున్నాను?
Where am I ?
6 अहं इदानीं अस्मि।
నేను ఇప్పుడు ఉన్నాను.
Now I am present.
7 अहं किमर्थं अत्र अस्मि ?
నేను ఇక్కడ ఎందుకు ఉన్నాను?
Why am I here?
8 अहं सर्वदा अत्र अस्मि।
నేను ఎల్లప్పుడు ఇక్కడ ఉన్నాను.
I am here always.
9. अहं कदा अस्मि ?
నేను ఎప్పుడు ఉన్నాను?
When am I present?
10. अहं प्रतिदिनं अत्र अस्मि। నేను ప్రతిరోజు ఇక్కడ ఉన్నాను.
I am here everyday.
******
Lesson – 38
——————-
1. त्वं अत्र असि। –
నువ్వు ఇక్కడ వున్నావు.
You are here.
2. त्वं तत्र न असि। –
నువ్వు అక్కడ లేవు.
You are not there.
3. त्वं अन्यत्र असि।
నువ్వు వేరే చోట వున్నావు.
You are elsewhere.
4. त्वं कुत्र असि?
నువ్వు ఎక్కడ వున్నావు?
Where are you?
5. त्वं सर्वत्र असि।
నువ్వు అన్నిచోట్ల వున్నావు.
You are everywhere.
6. त्वं इदानीं अत्र असि। నువ్వు ఇప్పుడు ఇక్కడ వున్నావు.
Now you are here.
7. त्वं सर्वदा अत्र असि। నువ్వు ఎల్లప్పుడు ఇక్కడ వున్నావు.
You are always here.
8. त्वं प्रतिदिनं अत्र एव असि। నువ్వు ప్రతిరోజు ఇక్కడే ఉన్నావు.
Everyday you are here only.
9. त्वं किमर्थं अत्र असि? నువ్వు ఎందుకు ఇక్కడ వున్నావు?
Why are you here?
10. त्वं कदा अत्र असि?
నువ్వు ఎప్పుడు ఇక్కడ వున్నావు?
When are you here?
******
Lesson – 39
——————-
1. स: नयति।
అతడు తీసుకొనివెళ్లుచున్నాడు.
He is taking.
2. स: आनयति।
అతడు తీసుకొనివస్తున్నాడు.
He is bringing.
3. स: ददाति।
అతను ఇచ్చుచున్నాడు.
He is giving.
4. स: उपविशति।
అతను కూర్చుంటున్నాడు.
He is sitting.
5. स: उत्तिष्ठति।
అతను లేస్తున్నాడు.
He is standing up.
6. स: तिष्टति।
అతడు నిలబడుచున్నాడు.
He is standing.
7. स : पृच्छति।
అతను అడుగుచున్నాడు.
He is asking.
8. स: हसति।
అతను నవ్వుచున్నాడు.
He is Laughing.
9. स: रोदिति।
అతను ఏడ్చుచున్నాడు.
He is weeping.
10. स: अटति।
అతను (పనీపాట లేకుండా) తిరుగుచున్నాడు.
He is wandering.
******
Lesson – 40
——————–
1. स: तत्र पुस्तकं न नयति।
అతడు అక్కడకు పుస్తకాన్ని తీసుకెళ్లటం లేదు.
He is not taking the book there.
2. स: अत्र किं आनयति।
అతడు ఇక్కడకు ఏమి తీసుకొస్తున్నాడు.
What is he bringing here.
3. स: किमर्थं तत्र गच्छति?
అతడు ఎందుకు అక్కడకు వెళ్తున్నాడు?
Why is he going there?
4. स: तत्र किं पठति?
అతడు అక్కడ ఏమి చదువుచున్నాడు?
What is he reading there?
5. स: सर्वत्र किं पश्यति?
అతడు అన్నిచోట్ల ఏమి చూస్తున్నాడు?
What is he seeing every where?
6. स: शृणोति वा न वा?
అతడు వింటున్నాడా లేదా?
Isn’ t he listening ?
7. स: अत्र किं खादति?
అతడు ఇక్కడ ఏమి తింటున్నాడు?
What is he eating here?
8. स: तत् क्रीणाति।
అతడు దానిని కొనుచున్నాడు.
He is buying that.
9. स: कुत्र उपविशति?
అతడు ఎక్కడ కూర్చుంటున్నాడు?
Where is he sitting?
10. स: किं करोति।
అతడు ఏమి చేయుచున్నాడు?
What is he doing?
******
Lesson – 41
——————-
सर्वनामानि – Pronouns
——————————–
पुंलिङ्ग: – Masculine gender
******
( एकवचनम् )
1 अयं – ఇతడు – He ( This person)
2 एष: – ఇతడు – He (This person)
3 स: – అతడు – He
4 सर्वः – ప్రతిఒక్కడు – Everyone
5 असौ – ఇతడు – This person
6 भवान् – మీరు – You
7 कः – ఎవడు -Who(S)
8 यः – ఎవడైతే – Who
9 अन्य: – వేరొకడు – someone
10 अहं – నేను – I
11 त्वं – నువ్వు – you (S)
स्त्रीलिङ्ग: – Feminine Gender
***
12 इयं – ఈమె – This person
13 एषा – ఈమె – This person
14 सा – ఆమె – She
15 भवती – మీరు – you
16 का – ఏ స్త్రీ – Which lady
17 सर्वा – ప్రతిస్త్రీ – Every lady
18 या – ఏ స్త్రీ అయితే – Which lady
19 अन्या – వేరేస్త్రీ – Someone
20 असौ – ఈ స్త్రీ – This person
नपुंसकलिङ्गम् – Neuter gender
*
21 इदं – ఇది – This
22 अद: – ఇది – This
23 तत् – అది – That
24 एतत् – ఇది – This
25 सर्वं – ప్రతిది – Everything
26 किं – ఏమి – What
27 यत् – ఏదయితే – Which
***
Lesson – 42
——————-
1. अयं अत्र तिष्टति। –
ఇతడు ఇక్కడ నిల్చున్నాడు.
He is standing here.
2 अयं तत्र गायति। –
ఇతడు అక్కడ పాడుచున్నాడు.
He is singing there.
3 अयं मां सर्वदा स्मरति। –
ఇతడు ఎల్లప్పుడు నన్ను స్మరించుచున్నాడు.
He always remembers me.
4 अयं देवं अर्चति। –
ఇతడు దేవుని పూజించుచున్నాడు.
He is worshipping the God.
5 अयं किमर्थं क्रन्दति। –
ఇతడు ఎందుకు ఏడుస్తున్నాడు?
Why is he weeping?
6 अयं किमर्थं खंजति? –
ఇతడు ఎందుకు కుంటుచున్నాడు?
Why is he limping?
7 अयं किं गदति? –
ఇతడు ఏమి మాట్లాడుచున్నాడు?
What is he talking ?
8 अयं तां चुम्बति। –
ఇతడు ఆమెను ముద్దుపెట్టుచున్నాడు.
He is kissing her.
9 अयं तां स्निह्यति। –
ఇతడు ఆమెను ప్రేమించుచున్నాడు.
He is loving her.
10 अयं कुत्र क्रीडति? –
ఇతడు ఎక్కడ ఆడుతున్నాడు?
Where is he playing?
*
Lesson – 43
——————-
1. असौ/एष: त्रसति।
ఇతడు భయపడుచున్నాడు.
He is scaring.
2. असौ/एष: पचति।
ఇతడు వండుచున్నాడు.
He is cooking.
3. असौ/एष: पतति।
ఇతడు పడుచున్నాడు.
He is falling.
4. असौ/एष: वहति।
ఇతడు మోయుచున్నాడు.
He is carrying.
5. असौ/एष: अनुगच्छति।
ఇతడు వెంబడించుచున్నాడు.
He is following.
6. असौ/एष: अपकर्षतिI
ఇతడు లాగుచున్నాడు.
He is pulling.
7. असौ/एष: अपहरतिI
ఇతడు దొంగిలించుచున్నాడు.
He is stealing.
8. असौ/एष: बध्नाति l
ఇతడు బంధించుచున్నాడు.
He is fastening.
9. असौ/एष: अर्पयति। అప్పగించుచున్నాడు.
He is handing over.
10. असौ/एष: इच्छति।
ఇతడు కోరుచున్నాడు.
He is desiring.
*****
Lesson – 44
——————-
1. क: त्रसति?
ఎవడు భయపడుచున్నాడు?
Who is scaring?
2. क: पचति?
ఎవడు వండుచున్నాడు?
Who is cooking?
3. क: पतति? – ఎవడు పడుచున్నాడు?
Who is falling?
4. क: वहति ?
ఎవడు మోయుచున్నాడు?
Who is carrying?
5. क: अनुगच्छति?
ఎవడు వెంబడించుచున్నాడు?
Who is following ?
6. क: अपकर्षति?
ఎవడు లాగుచున్నాడు?
Who is pulling ?
7. क: अपहरति?
ఎవడు దొంగిలించుచున్నాడు?
Who is stealing ?
8. क: बध्नाति ?
ఎవడు బంధించుచున్నాడు?
Who is fastening ?
9. क: अर्पयति?
ఎవడు అప్పగించుచున్నాడు?
Who is handing over?
10. क: इच्छति?
ఎవడు కోరుచున్నాడు?
Who is desiring?
******
Lesson – 45
——————-
1. सर्व: शङ्खं धमति।
ప్రతి ఒక్కడూ శంఖమును ఊదుతున్నాడు.
Everyone is blowing the conch.
2. सर्व : लम्बते।
ప్రతి ఒక్కడూ వ్రేలాడుచున్నాడు.
Everyone is hanging.
3. सर्व: पर्वतं आरोहति।
ప్రతి ఒక్కడూ పర్వతాన్ని ఎక్కుచున్నాడు.
Everyone is climbing the mountain.
4. सर्व: अनुधावतिl
ప్రతి ఒక్కడూ వెంటపరిగెత్తుచున్నాడు.
Everyone is chasing.
5. सर्व: आलोचयति।
ప్రతి ఒక్కడూ ఆలోచిస్తున్నాడు.
Everyone is thinking.
6. सर्व: उत्पतति।
ప్రతి ఒక్కడూ ఎగురుచున్నాడు.
Everyone is flying.
7. सर्व: ऊहति।
ప్రతి ఒక్కడూ ఊహించుచున్నాడు.
Everyone is imagining.
8. सर्व: कथयति।
ప్రతి ఒక్కడూ చెప్పుచున్నాడు.
Everyone is telling.
9. सर्व: गवाक्षं उद्घाटयति। ప్రతిఒక్కడూ కిటికీని తెరుచు చున్నాడు.
Everyone is opening the window.
10. सर्व: पालयति।
ప్రతి ఒక్కడూ పరిపాలించుచున్నాడు.
Everyone is ruling.
**
Lesson – 46
——————-
1.अन्य: जीवति।
వేరొకడు జీవించుచున్నాడు.
Someone is living.
2. अन्य: नमति।
వేరొకడు నమస్కరించుచున్నాడు.
Someone is saluting.
3. अन्य: वन्दते।
వేరొకడు నమస్కరించుచున్నాడు.
Someone is saluting.
4. अन्य: वमति।
వేరొకడు కక్కుచున్నాడు.
Someone is vomiting.
5. अन्य: वर्तते।
వేరొకడు ఉన్నాడు.
Soneone is present.
6. अन्य: वेपते।
వేరొకడు వణుకుచున్నాడు.
Someone is quivering.
7. अन्य: वसति।
వేరొకడు నివసించుచున్నాడు.
Someone is dwelling.
8. अन्य: वाञ्छति।
వేరొకడు కోరుచున్నాడు.
Someone is desiring.
9. अन्य: त्यजति।
వేరొకడు విడిచిపెట్టుచున్నాడు.
Someone is leaving.
10. अन्य: त्रपते।
వేరొకడు సిగ్గుపడుచున్నాడు.
Someone is blushing.
******
Lesson – 47
——————-
1.भवान् कुत्र जीवति?
మీరు ఎక్కడ జీవిస్తున్నారు?
Where are you living?
2. भवान् गुरुं नमति।
మీరు గురువుకి నమస్కరించుచున్నారు?
You are saluting to your master.
3. भवान् मातरं वन्दते।
మీరు తల్లికి నమస్కరించుచున్నారు?
You are saluting to your mother.
4. भवान् किमर्थं वमति।
మీరు ఎందుకు కక్కుకొనుచున్నారు?
5. भवान् अन्यत्र वर्तते।
మీరు వెరొకచోట ఉన్నారు.
You are elsewhere.
6. भवान् किमर्थं वेपते?
మీరు ఎందుకు వణుకుచున్నారు?
Why are you quivering?
7. भवान् अत्र वसति वा? మీరు ఇక్కడ నివసించుచున్నారా?
Are you dwelling here?
8. भवान् किं वाञ्छति?
మీరు ఏమి కోరుకొంటున్నారు?
What are you desiring?
9. भवान् तत्र किं त्यजति?
మీరు అక్కడ ఏమి వదిలిపెట్టుచున్నారు?
What are you leaving there?
10. भवान् तां दृष्ट्वा त्रपते।
మీరు ఆమెను చూసి సిగ్గుపడుచున్నారు?
On seeing her you are blushing?
******
Lesson – 48
——————-
1. देव: आकर्णयाति।
దేవుడు వినుచున్నాడు.
God is listening.
2. राम: आज्ञापायति। రాముడు ఆజ్ఞాపించుచున్నాడు.
Rama is commanding.
3. सीता अन्नं परिवेषयाति।
సీత అన్నమును వడ్డించుచున్నది.
Sita is serving the boiled rice.
4. गोविन्द: वाहनं क्रीणातिl
గోవిందుడు వాహమును కోనుచున్నాడు.
Govinda is buying a vehicle.
5. रमेश: वाहनं विक्रीणाति। రమేష్ వాహనమును అమ్ముచున్నాడు.
Ramesh is selling the vehicle.
6. मल्लेश: इदानीं गर्वति। – మల్లేష్ ఇప్పుడు గర్వపడుచున్నాడు.
Mallesh is becoming proudish now.
7. शुनक: अत्र गुवति।
కుక్క ఇక్కడ ఏరుగుచున్నది.
Dog is shitting here.
8. देवता मह्यं ज्ञापयति।
దేవత నాకు తెలుపుచున్నది.
Goddess is informing me .
9. अध्यापक: सर्वं जानातिl అధ్యాపకుడు సర్వమును తెలుసుకొనుచున్నాడు.
Teacher is knowing everything.
10. पद्मा कवाटम् उद्घाटयतिl పద్మ తలుపు తెరుచుచున్నది.
Padma is opening the door.
******
Lesson 49
—————–
1. सा मारयति।
ఆమె చంపుచున్నది.
She is killing.
2. सा दण्डयति।
ఆమె దండించుచున్నది.
She is punishing.
3. सा रक्षयति।
ఆమె రక్షించుచున్నది.
She is protecting.
4. सा शिक्षयति।
ఆమె నేర్పుచున్నది.
She is teaching.
5. सा पोषयति।
ఆమె పోషించుచున్నది.
She is feeding.
6. सा त्रासयति।
ఆమె భయపెట్టుచున్నది.
She is frightening.
7. सा क्षालयति।
ఆమె కడుగుచున్నది.
She is cleaning.
8. सा ताडयति।
ఆమె కొట్టుచున్నది.
She is beating.
9. सा चोरयतिl
ఆమె దొంగిలించుచున్నది.
She is stealing.
10. सा पूरयति।
ఆమె నింపుచున్నది.
She is filling.
11. सा किमर्थं त्वां मारयति।
ఆమె ఎందుకు నిన్ను చంపుచున్నది.
Why is she killing you?
12. सा इदानीं त्वां दण्डयति वा?
ఆమె ఇప్పుడు నిన్ను దండించుచున్నదా?
Is she punishing you now ?
13. सा सदा त्वां रक्षयति।
ఆమె నిన్ను ఎల్లప్పుడు రక్షించుచున్నది.
She is always protecting you.
14. सा प्रतिदिनं अत्र शिक्षयति।
ఆమె ప్రతిరోజు ఇక్కడ నేర్పుచున్నది.
She is teaching here everyday.
15. सा त्वां सर्वत्र पोषयति।
ఆమె నిన్ను అన్నిచోట్ల పోషించుచున్నది.
She is feeding you everywhere.
16. सा त्वां त्रासयति वा?
ఆమె నిన్ను భయపెట్టుచున్నదా?
Is she frightening you?
17. सा अन्त: पात्राणि क्षालयति।
ఆమె లోపల పాత్రలను కడుగుచున్నది.
She is cleaning the vessels in (the house).
18. सा त्वां दण्डेन ताडयति।
ఆమె నిన్ను కఱ్ఱతో కొట్టుచున్నది.
She is beating you with a stick.
19. सा इदानीं किं चोरयति।
ఆమె ఇప్పుడు ఏమి దొంగిలించుచున్నది.
What is she stealing now?
20. सा जलेन पात्रं पूरयति।
ఆమె నీటితో పాత్రను నింపుచున్నది.
She is filling the vessel with water.
*******
Lesson – 50
——————-
एषा /इयं – ఈమె – This lady / She
—————————————–
1. एषा / इयं हासयति।
నవ్వించుచున్నది.
She is making (us) laugh.
2. एषा / इयं नादयति।
ఈమె మ్రోగించుచున్నది.
She is ringing.
3. एषा / इयं वञ्चयते।
ఈమె మోసంచేయుచున్నది.
She is cheating.
4. एषा / इयं पातयति।
ఈమె పడవేయుచున్నది.
She is throwing.
5. एषा / इयं पीडयति।
ఈమె బాధించుచున్నది.
She is paining.
6. एषा / इयं आह्वयति।
ఈమె పిలుచుచున్నది.
She is inviting.
7. एषा / इयं कालंकरोति। ఈమె చనిపోవుచున్నది.
She is expiring.
8. एषा / इयं खनति।
ఈమె తవ్వుచున్నది.
She is digging.
9. एषा / इयं गणयति।
ఈమె లెక్కపెట్టుచున్నది.
She is counting.
10. एषा / इयं तोलयति।
ఈమె తూచుచున్నది.
She is weighing.
***
Lesson – 51
——————
1. का अत्र त्रसति?
ఏ స్త్రీ ఇక్కడ భయపడుచున్నది?
Which lady is scaring here ?
2. का तत्र पचति।
ఏ స్త్రీ అక్కడ వండుచున్నది?
Which lady is cooking there ?
3. का कुत्र पतति?
ఏ స్త్రీ ఎక్కడ పడుచున్నది?
Where and Which lady falling ?
4. का इदानीं तत् वहति ?
ఏ స్త్రీ ఇప్పుడు దాన్ని మోయుచున్నది?
Which lady is carrying that now ?
5. का प्रतिदिनं अनुगच्छति? – ఏ స్త్రీ ప్రతిరోజు వెంబడించుచున్నది?
Which lady is following daily ?
6. का त्वां अपकर्षति?
ఏ స్త్రీ నిన్ను లాగుచున్నది?
Which lady is pulling you ?
7. का तदा अपहरति?
ఏ స్త్రీ అప్పడు దొంగిలించుచున్నది?
Which lady is stealing then ?
8. का मां बध्नाति ?
ఏ స్త్రీ నన్ను బంధించుచున్నది?
Which lady is fastening me ?
9. का किं अर्पयति?
ఏ స్త్రీ ఏమి అప్పగించుచున్నది?
Which lady handing over what?
10. का किमर्थं तत् इच्छति?
ఏ స్త్రీ ఎందుకు దాన్ని కోరుచున్నది?
. For what purpose Which lady is desiring that ?
******
Lesson – 52
——————-
1. सर्वा शङ्खं इदानीं धमति। ప్రతిస్త్రీ ఇప్పుడు శంఖమును ఊదుచున్నది.
Everylady is blowing the conch now.
2. सर्वा तत्र किमर्थं लम्बते? ప్రతిస్త్రీ అక్కడ ఎందుకు వ్రేలాడుచున్నది?
Why everylady is hanging there?
3. सर्वा किमर्थं पर्वतं आरोहति? ప్రతిస్త్రీ ఎందుకు పర్వతాన్ని ఎక్కుచున్నది?
Why everylady is climbing the mountain?
4. सर्वा मां किमथं अनुधावति? ప్రతిస్త్రీ ఎందుకు నావెంటపరిగెత్తుచున్నది?
Why everylady is chasing me?
5. सर्वा तत्र किं आलोचयति? ప్రతిస్త్రీ అక్కడ ఏమి ఆలోచిస్తున్నది?
What is everylady thinking there?
6. सर्वा अत्र किमर्थं उत्पतति? ప్రతిస్త్రీ ఇక్కడ ఎందుకు ఎగురుచున్నది?
Why everylady is flying here?
7. सर्वा किं ऊहति।
ప్రతిస్త్రీ ఏమి ఊహించుచున్నది?
What is everylady imagining ?
8. सर्वा कां कथां कथयति? ప్రతిస్త్రీ ఏకథను చెప్పుచున్నది?
Which story everylady is telling?
9. सर्वा किमर्थं गवाक्षं उद्घाटयति? – ప్రతిస్త్రీ ఎందుకు కిటికీని తెరుచు చున్నది?
Why everylady is opening the window?
10. सर्वा अत्र पालयति।
ప్రతిస్త్రీ ఇక్కడ పరిపాలించుచున్నది.
Everylady is ruling here.
*******
Lesson – 53
——————-
1. तत् तक्षति।
అది చెక్కుచున్నది.
That is carving.
2. तत् ग्रसते।
అది
మ్రింగుచున్నది.
That is swallowing.
3. तत् गाहते।
అది మునుగుచున్నది.
That is drowning.
4. तत् बाधते।
అది బాధించుచున్నది.
That is paining.
5. तत् भिक्षतेl
అది భిక్ష మెత్తుచున్నది.
That is begging for alms.
6. तत् यतते।
అది ప్రయత్నించుచున్నది.
That is trying.
7. तत् रभते।
అది ప్రారంభించుచున్నది.
That is beginning.
8. तत् लंघते।
అది దాటుచున్నది.
That is crossing.
9. तत् श्लाघते।
అది పోగడుచున్నది.
That is praising.
10. तत् भर्जतेl
అది వేగించుచున్నది.
That is frying.
***
Lesson – 54
——————-
1. एतत् अत्र तक्षति।
ఇది ఇక్కడ చెక్కుచున్నది.
This is carving here.
2. एतत् तत्र ग्रसति।
ఇది అక్కడ మింగుచున్నది.
It is swallowing there.
3. एतत् कुत्र गाहते?
ఇది ఎక్కడ మునుగుచున్నది?
Where is this drowning?
4. एतत् अन्यत्र बाधते।
ఇది వేరోకచోట బాధించుచున్నది.
This is paining elsewhere.
5. एतत् सर्वत्र भिक्षते।
ఇది అన్నిచోట్ల భిక్షమెత్తుచున్నది.
This is begging for alms everywhere.
6. एतत् सर्वदा यतते।
ఇది ఎల్లప్పుడు ప్రయత్నించుచున్నది.
This is always trying.
7. एतत् इदानीं रभते।
ఇది ఇప్పుడు ప్రారంభించుచున్నది.
This is starting now.
8. एतत् समुद्रं लंघते।
ఇది సముద్రమును దాటుచున్నది.
This is crossing the ocean.
9. एतत् मां श्लाघते।
ఇది నన్ను పొగడుచున్నది.
This is praising me.
10. एतत् किं भर्जते।
ఇది ఏమి వేగిస్తున్నది.
What is this frying?
****
Lesson – 55
——————-
1 अद:/ इदं अस्ति।
ఇది ఉన్నది.
This is present.
2 अद:/ इदं नास्ति।
ఇది లేదు.
This is not present.
3 अद:/ इदं चलति।
ఇది కదలుచున్నది.
This is moving.
4 अद:/ इदं गच्छति।
ఇది వెళ్లుచున్నది.
This is going.
5 अद:/ इदं धावति।
ఇది పరిగెత్తుచున్నది.
This is running.
6 अद:/ इदं पिबति।
ఇది త్రాగుచున్నది.
This is drinking.
7 अद:/ इदं खादति।
ఇది తింటున్నది.
This is eating.
8 अद:/ इदं चरति।
ఇది నడుస్తున్నది.
This is walking.
9 अद:/ इदं पश्यति।
ఇది చూస్తున్నది.
This is looking.
10 अद:/ इदं चंक्रमते।
ఇది దూకుచున్నది.
This is jumping.
****
Lesson – 56
——————-
1.किं तत्र अस्ति?
అక్కడ ఏమి ఉన్నది?
What is there?
2. किं अत्र अस्ति?
ఇక్కడ ఏమి వున్నది?
What is here?
3. किं अन्यत्र अस्ति?
వేరొకచోట ఏమి వున్నది?
What is elsewhere?
4. किं अद्य अस्ति?
ఈరోజు ఏమి వున్నది?
What is today?
5. किं सर्वत्र अस्ति?
అన్నిచోట్ల ఏమి వున్నది?
What is everywhere?
6. किं इदानीं अस्ति?
ఇప్పుడు ఏమి వున్నది?
What is now?
7. किं सर्वदा अस्ति? ఎల్లప్పుడు ఏమి వున్నది?
What is always present?
8. किं तत् ?
అది ఏమిటి?
What is that?
9. किं एतत्?
ఇది ఏమిటి?
What is this?
10. किं त्वं वदसि?
నువ్వు ఏమి చెప్పుచున్నావు?
What are you saying?
*****
Lesson – 57
——————-
1. सर्वं तत्र विद्यते।
అంతా అక్కడ వున్నది.
Everything is there.
2. सर्वं कुत्र आस्ते?
అంతా ఎక్కడ వున్నది?
Where is everything?
3. सर्वं अद्य वर्तते।
అంతా ఈరోజు వున్నది.
Everything is today.
4. सर्वं इदानीं भवति।
అంతా ఇప్పుడు వున్నది.
Now everything is present.
5. सर्वं अत्र लभ्यते।
ఇక్కడ అంతా లభించుచున్నది.
Everything is available here?
6. सर्वं अत्र न लभ्यते।
ఇక్కడ అంతా లభించుటలేదు.
Everything is not available here.
7. सर्वं अत्र प्राप्यते।
అంతా ఇక్కడ పొందబడుచున్నది.
Everything is obtained here.
8. सर्वं तत्र कथ्यते।
9. అంతా అక్కడ చెప్పబడుచున్నది.
Everything is being said there.
9. सर्वं सर्वत्र सम्पद्यते।
అంతా అన్నిచోట్ల ఏర్పడుచున్నది.
Everything is happening everywhere.
10. सर्वं अत्र श्रूयते।
అంతా ఇక్కడ వినబడుచున్నది.
Everything is heared here.
**
Lesson – 58
——————-
Sentences with pronouns
—————————————-
पुंलिङ्ग: – Masculine gender
—————————————-
( एकवचनम् )
—————–
1. अयं पठति I
ఇతడు చదువుచున్నాడు.
He ( This person) is reading.
2. एष: पठतिl
ఇతడు చదువుచున్నాడు.
He (This person)
is reading.
3. स: पठति।
అతడు చదువుచున్నాడు.
He is reading.
4. सर्वः पठति।
ప్రతిఒక్కడు చదువుచున్నాడు.
Everyone is reading.
5. असौ पठति।
ఇతడు చదువుచున్నాడు.
This person is reading.
6. भवान् पठति।
మీరు చదువుచున్నారు.
You are reading.
7. कः पठति।
ఎవడు చదువుచున్నాడు?
Who (s) is reading?
8. यः पठतिl
ఎవడైతే చదువుచున్నాడో?
Who is reading?
9. अन्य: पठति
వేరొకడు చదువుచున్నాడు.
Someone is reading.
10. अहं पठामि।
నేను చదువుచున్నాను.
I am reading.
11. त्वं पठसि।
నువ్వు చదువుచున్నావు.
you (S) are reading.
*****
स्त्रीलिङ्ग: – Feminine Gender
*****
12. इयं पठति।
ఈమె చదువుచున్నది.
This person is reading.
13. एषा पठति।
ఈమె చదువుచున్నది.
This person is reading.
14. सा पठति।
ఆమె చదువుచున్నది.
She is reading.
15. भवती पठति।
మీరు చదువుచున్నారు.
you are reading.
16. का पठति।
ఏ స్త్రీ చదువుచున్నది?
Which lady is reading?
17. सर्वा पठति।
ప్రతిస్త్రీ చదువుకున్నది.
Every lady is reading.
18. या पठति?
ఏ స్త్రీ అయితే చదువుచున్నదో?
Which lady is reading?
19. अन्या पठति।
వేరే స్త్రీ చదువుచున్నది.
Someone is reading.
20. असौ पठति।
ఈమె చదువుచున్నది.
This person is reading.
***
नपुंसकलिङ्गम् – Neuter gender
****
21. इदं चलति।
ఇది కదులుచున్నది.
This is moving.
22. अद: चलति।
ఇది కదులుచున్నది.
This is moving.
23. तत् चलति।
అది కదులుచున్నది.
That is moving.
24. एतत् चलति।
ఇది కదులుచున్నది.
This is moving.
25. सर्वं चलति।
ప్రతిది కదులుచున్నది.
Everything is moving.
26. किं चलति।
ఏమి కదులుచున్నది?
What is moving?
27. यत् चलति।
ఏదయితే కదులుచున్నదో?
Which is moving.
****”*****
Lesson – 59
——————-
तं – అతనిని – To him
एतं – ఇతనిని – To this person
एनं,- ఇతనిని – To this person
इमं – ఇతనిని – To this person
अमुं – ఇతనిని – To this person
सर्वं – ప్రతిఒక్కనిని – To everyone
कं – ఎవనిని – To whom
कञ्चित् – ఒకానొకనిని – To someone
यं – ఎవనినైతే – whomsoever
अन्यं – వేరొకని – To someone
भवन्तं – మిమ్ములను – To you
——————————————
= अहं पश्यामि। – నేను చూస్తున్నాను.
l am looking.
******
Lesson – 60
——————-
तां – ఆమెను – To that lady
सर्वां – ప్రతిస్త్రీని – To every lady
कां – ఏ స్త్రీని – To which lady
कांचित् – ఒకానొక స్త్రీని – To some lady
यां – ఏ స్త్రీనైతే to which lady
एतां – ఈ స్త్రీని – To this lady
एनां – ఈ స్త్రీని – To this lady
इमां – ఈ స్త్రీని
अमूम् – ఈ స్త్రీని
एकां – ఒక స్త్రీని
————————————–
अहं स्पृशामि वा? – నేను ముట్టుకుంటున్నానా ?
Am I touching?
******
Lesson – 61
——————
तत् – దానిని – To that
सर्वं – ప్రతిదానిని – To everything
किं – దేనిని – To what
किञ्चित् – కొంచమును – to little
यत् – దేనినైతే – To which
एतत् – దీనిని – To this
इदं – దీనిని – To this
अद: – దీనిని – To this
एकं – ఒక దానిని – To one
द्वे – రెండింటిని – To two
त्रीणि – మూడింటిని – To three
चत्वारि – నాల్గింటిని – To four
——————————————-
= अहं गृह्णामि।
నేను తీసుకుంటున్నాను.
I am taking.
*******
Lesson – 62
——————-
1. सर्वेण – ప్రతి ఒక్కరి చేత
By everyone
2. सर्वया – ప్రతి స్త్రీ చేత
By every lady
3. तेन – అతని చేత
By him
4. तया – ఆమె చేత
By her
5. केन – ఎవని చేత
By whom
6. कया – ఏ స్త్రీ చేత
By which lady
7. येन – ఎవని చేత నైతే
By whom
8. यया – ఏ స్త్రీ చేతనైతే
By which lady
9. एतेन – ఇతని చేత
By him
10. एनेन – ఇతని చేత
By him
11. अनेन – ఇతని చేత
By him
12. अमुना – ఇతని చేత
By him
13. अमुया – ఈమె చేత
By this lady
14. एकेन – ఒకని చేత
By somebody
15. एकया – ఒక స్త్రీ చేత
Buy one lady
16. द्वाभ्यां – ఇద్దరి చేత
By two persons
17. त्रिभिः – ముగ్గురి చేత
By three persons
18. तिसृभिः – ముగ్గురి ఆడవాళ్ళ చేత
By three ladies
19. चतुर्भिः – నలుగురి చేత
By four persons
20. चतसृभिः – నలుగురి ఆడవాళ్ళ చేత
By four ladies
21. पञ्चभिः – ఐదుగురిచేత
By five persons
22. षड्भिः – ఆరుగురి చేత
By six persons
23. सप्तभिः – ఏడుగురు చేత
By seven persons
24. अष्टभि – ఎనిమిది మంది చేత
By eight persons
25. अष्टाभिः – ఎనిమిది మంది చేత
By eight persons
26. नवभि: – తొమ్మిది మంది చేత
By nine persons
27. उभाभ्यां – ఇద్దరి చేత
By two persons
28. उभयेन – ఇరువురి చేత
Byi each of the two persons
29. कतिभि: – కొంతమంది చేత
By some persons
30. केनचित् – ఒకానొకరి చేత
By somebody.
******
= इदं पुस्तकं पठ्यते।
ఈ పుస్తకము చదవబడుచున్నది.
This book is being read.
= इदं पुस्तकं पठितम्।
ఈ పుస్తకము చదవబడినది.
This book is read.
***!*****
Lesson – 63
——————-
1. सर्वस्मै – ప్రతి ఒక్కరి కొరకు
For everyone
2. सर्वस्यै – ప్రతి ఒక్క స్త్రీ కొరకు
For every lady
3. तस्मै – అతని కొరకు
For him
4. तस्यै – ఆమె కొరకు
For her
5. कस्मै – ఎవని కొరకు
For whom
6. कस्मैचित् – ఒకానొకని కొరకు
For someone
7. कस्यै – ఏ స్త్రీ కొరకు
For which lady
8. यस्मै – ఎవని కొరకు
For whom
9. यस्यै – ఏ స్త్రీ కొరకు
For which lady
10. एतस्मै – ఇతని కొరకు
For him
11. एतस्यै – ఈ స్త్రీ కొరకు
For this lady
12. अस्मै – ఇతని కొరకు
For him
13. अस्यै – ఈమె కొరకు
For this lady
14. अमुष्मै – ఇతని కొరకు
For him
15. अमुष्यै – ఈమె కొరకు
For this lady
16. एकस्मै – ఒకని కొరకు
For one person
17. एकस्यै – ఒక స్త్రీ కొరకు
For one lady
18. द्वाभ्यां – ఇద్దరి కొరకు
For two persons
19. उभाभ्यां – ఉభయుల కొరకు
Per two persons
20. उभयस्मै – ఇద్దరిలో ప్రతి ఒక్కరి కొరకు
For either person
21. उभयेभ्य: – ఇద్దరి కొరకు
For two persons
22. त्रिभ्य: – ముగ్గురి కొరకు
For three persons
23. तिसृभ्य: – ముగ్గురు ఆడవాళ్ళ కొరకు
For three ladies
24. चतुर्भ्यः – నలుగురి కొరకు
For four persons
25. चतसृभ्य: – నలుగురి ఆడవాళ్ళ కొరకు
For four ladies
26. पञ्चभ्य: – ఐదుగురి కొరకు
For five persons
27. षड्भ्य: – ఆరుగురి కొరకు
For six persons
28. सप्तभ्य: – ఏడుగురి కొరకు
For seven persons
29. अष्टभ्य: – ఎనిమిది మంది కొరకు
For eight persons
30. अष्टाभ्य: – ఎనిమిది మంది కొరకు
For eight persons
31. कतिभ्य: -ఎంతమంది కొరకు
For how many persons
——————————————-
= इदं पुस्तकं प्रेष्यते। – ఈ పుస్తకము పంపబడుచున్నది.
This book is being sent.
= इदं पुस्तकं प्रेषितम्। – ఈ పుస్తకము పంపబడినది.
This book is sent.
*******
Lesson – 64
——————-
Verbs with इ & ई
—————————
1. ईर्ष्यति – ఈర్ష్య పడుచున్నాడు.
Becoming envious
2. ईक्षते – చూచుచున్నాడు
Looking
3. ईप्सति – పొందు కోరుచున్నాడు
Willing to get
4. इच्छति – కోరుచున్నాడు
Wanting
Lesson – 65
——————
1. तस्मात् – అతని నుండి
From him
2. तस्या: – ఆమె నుండి
From her
3. एतस्मात् – ఇతని నుండి
From him
4. एतस्या: – ఈమె నుండి
From this lady
5. अस्मै – ఇతని నుండి
From him
6. अस्या: – ఈమె నుండి
From this lady
7. अमुष्मात् – ఇతని నుండి
From him
8. अमुष्याः – ఈమె నుండి
From this lady
9. सर्वस्मात् – ప్రతి ఒక్కని నుండి
From everyone
10. सर्वस्या: – ప్రతి ఒక్క స్త్రీ నుండి
From every lady
11. कस्मात् – ఎవని నుండి
From which person
12. कस्या: – ఏ స్త్రీ నుండి
From which lady
13. यस्मात् – ఎవని నుండి అయితే
From which person
14. यस्या: – ఏ స్త్రీ నుండి అయితే
From which lady
15. एकस्मात् – ఒకని నుండి
From one person
16. द्वाभ्यां – ఇద్దరి నుండి
From two persons
17. त्रिभ्य: – ముగ్గురి నుండి
From three persons
18. चतुर्भ्यः – నలుగురు నుండి
From four persons
19. पञ्चभ्य: – ఐదుగురు నుండి
From five persons
20. षड्भ्य: – ఆరుగురు నుండి
From six persons
21. सप्तभ्य: – ఏడుగురు నుండి
From seven persons
22. अष्टभ्य: – ఎనిమిది మంది నుండి
From eight persons
23. अष्टाभ्य: – ఎనిమిది మంది నుండి
From eight persons
24. उभाभ्यां – ఇద్దరి నుండి
From both persons side
25. उभयस्मात् – ఇద్దరిలో ప్రతి ఒక్కరి నుండి
From each person in both of them
26. कतिभ्य: – ఎంతమంది నుండి
From how many persons
——————————————-
= अहं वित्तं स्वीकरोमि।
నేను డబ్బు తీసుకుంటున్నాను.
I am taking money.
= अहं विद्यां जानामि।
నేను విద్యను తెలుసుకుంటున్నాను.
I am knowing education.
*********
Lesson – 66
——————-
1. तस्य – అతని యొక్క
His
2. तस्या: – ఆమె యొక్క
Her
3. एतस्य – ఇతని యొక్క
His
4. एतस्या: – ఈమె యొక్క
Her
5. अस्य – ఇతని యొక్క
His
6. अस्या: – ఈమె యొక్క
Her
7. अमुष्य – ఇతని యొక్క
His
8. अमुष्याः – ఈమె యొక్క
Her
9. सर्वस्य – ప్రతి ఒక్కరి యొక్క
Everyone’s
10. सर्वस्याः – ప్రతి స్త్రీ యొక్క
Every lady’s
11. कस्य – ఎవరి యొక్క
Whose
12. कस्या: – ఏ స్త్రీ యొక్క
Which lady’s
13. कस्यचित् – ఒకానొకని యొక్క
Someone’s
14. कस्याश्चित् – ఒకానొక స్త్రీ యొక్క
Some lady’s
15. यस्य – ఎవని యొక్క అయితే
Whose
16. यस्या: – ఏ స్త్రీ యొక్క అయితే
Which lady’s
17. एकस्य – ఒకని యొక్క
Someone’s
18. द्वयोः – ఇద్దరి యొక్క
Two persons’
19. त्रयाणां – ముగ్గురి యొక్క
Three persons’
20. तिस्रूणां – ముగ్గురు స్త్రీల యొక్క
Three ladies’
21. चतुर्णां – నలుగురు యొక్క
Four person’s
22. चतसृणां – నలుగురు స్త్రీల యొక్క
Four ladies’
23. पञ्चानां – ఐదుగురు యొక్క
Five persons’
24. षण्णां – ఆరుగురు యొక్క
Six persons
25. सप्तानां – ఏడుగురు యొక్క
Seven persons’
26. अष्टानां – ఎనిమిది మంది యొక్క
Eight persons
27. नवानां – తొమ్మిది మంది యొక్క
Nine persons
28. उभयो: – ఇద్దరి యొక్క
Two persons’
29. उभयस्य – ఇద్దరిలో ప్రతి ఒక్కరి యొక్క
Either of 2 persons’
30. कतीनां – ఎంతమంది యొక్క
How many persons’
——————————————-
= वस्तूनि चोरितानि।
వస్తువులు దొంగలించబడినవి.
things are theft.
= पुस्तकानि क्रीतानि।
పుస్తకాలు కొనబడినవి.
books are purchased.
——————————————–
Lesson – 67
——————-
1. तस्मिन् – అతని యందు
In him
2. तस्यां – ఆమెయందు
In her
3. एतस्मिन् – ఇతని యందు
In him
4. एतस्याम् – ఈమె యందు
In her
5. अस्मिन् – ఇతని యందు
In him
6. अस्याम्- ఈమె యందు
In her
7. अमुष्मिन् – ఇతని యందు
In him
8. अमुष्याम् – ఈమె యందు
In her
9. एकस्मिन् – ఒకనియందు
In one person
10. एकस्याम् – ఒక స్త్రీ యందు
In one lady
11. सर्वस्मिन् – ప్రతి ఒక్కనియందు
In everyone
12. सर्वस्याम् – ప్రతి ఒక్క స్త్రీ యందు
In every lady
13. कस्मिन् – ఎవని యందు
In whom
14. कस्मिंचित् – ఒకానొకని యందు
In someone
15. कस्याम् – ఏ స్త్రీ యందు
In which lady
16. कस्यांश्चित् – ఒకానొక స్త్రీ యందు
In some lady
17. यस्मिन् – ఎవని యందు అయితే
In whom
18. यस्याम् – ఏ స్త్రీ యందు అయితే
In which lady
19. द्वयोः – ఇద్దరి యందు
In two persons
20. त्रिषु – ముగ్గురి యందు
In three persons
21. तिसृषु – ముగ్గురి స్త్రీల యందు
In three ladies
22. चतुर्षु – నలుగురి యందు
In four persons
23. चतसृषु – నలుగురి స్త్రీల యందు
In four ladies
24. पञ्चसु – ఐదుగురి యందు
In five persons
25. षट्सु – ఆరుగురి యందు
In six persons
26. सप्तसु – ఏడుగురి యందు
In seven persons
27. अष्टसु/अष्टासु – ఎనిమిది మందిలో
In eight persons
28. उभयो: – ఉభయుల యందు
In both persons
29. उभयस्मिन् – ఇద్దరిలో ప్రతి ఒక్కనియందు
In either of both persons
30. कतिषु – ఎంతమంది యందు
In how many persons
*******
= बहवः सुगुणा: सन्ति।
చాలా సుగుణములు ఉన్నవి.
Many virtues are there.
= धैर्यं अस्ति।
ధైర్యము ఉన్నది.
There is courage.
******
Lesson – 68
——————-
एकवचनम् –
—————-
पुं – स्त्री – न
—- —– —–
सर्वः – सर्वा – सर्वम्
सः – सा – तत्
कः – का – किम्
कश्चित् – काश्चित् – किंचित्
यः – या – यत्
एष: – एषा – एतत्
अयम् – इयम् – इदम्
असौ – असौ – अद:
एक: – एका – एकम्
द्वौ – द्वे – द्वे
त्रयः – तिस्रः – त्रीणि
चत्वार: चतस्रः – चत्वारि
*********
Lesson – 69
——————–
1. वयं गच्छामः।
మనము వెళ్ళుచున్నాము.
We are going.
2. वयं आगच्छामः।
మనము వస్తున్నాము.
We are coming.
3. वयं चराम:।
మనము నడుస్తున్నాము.
We are walking.
4. वयं चलाम:।
మనం కదులుచున్నాము.
We are moving.
5. वयं धावाम:।
మనం పరిగెత్తుచున్నాము.
We are running.
6. वयं तिष्टाम:।
మనం నిలబడుచున్నా ము.
We are standing.
7. वयं उपविशाम:।
మనం కూర్చుంటున్నాము.
We are sitting.
8. वयं पश्याम:।
మనము చూస్తున్నాము.
We are looking.
9. वयं पचाम:।
మనము వండుచున్నాము.
We are cooking.
10. वयं हसाम:।
మనము నవ్వుచున్నాము.
We are laughing.
*********
Lesson – 70
——————-
Verbs with उ & ऊ
—————————-
1. उद्भवति – పుట్టుచున్నాడు
Taking birth
2. उत्पादयति – పుట్టించు చున్నాడు
Generating
3. उन्मीलति – (కండ్లు) తెరచుచున్నాడు
Opening eyes
4. ऊहते/ऊहति – ఊహించుచున్నాడు
Imagining
5. उत्प्रेक्षते – ఊరక చూచుచున్నాడు
Ignoring
6. उपमाति – పోల్చుచున్నాడు
Comparing
7. उत्तरयति – సమాధానం ఇచ్చుచున్నాడు
Answering
8. उपक्रमते – ప్రారంభించు చున్నాడు
Commencing
9. उत्सहति – ఉత్సాహ పడుతున్నాడు
Enthusiastic
10. उद्वर्तयति – నలుగు పెట్టు చున్నాడు
Rubbing on skin
11. उपविशति – కూర్చుంటున్నాడు
Sitting
12. उपवेशयति – కూర్చో పెడుతున్నాడు
Making to sit.
13. उत्तिष्ठति – లేస్తున్నాడు
Standing up
14. उत्थापयति – లేపుచున్నాడు
Making to lift
15. उद्दिशति – ఉద్దేశించుచున్నాడు
Aiming
16. उद्वहति – వివాహ మాడుచున్నాడు
Getting married
17. उपरमति – చనిపోవుచున్నాడు
Expiring
18. उपास्ते – ఉపాసించుచున్నాడు
Worshipping
19. उपवसति – ఉపవాసం చేయుచున్నాడు
Going fast
20. उपेक्षते – ఉపేక్షించుచున్నాడు
Ignoring
21. उपशाम्यति – ఉపశమించుచున్నది/తగ్గుచున్నది
Getting calm
22. उद्गच्छति – పైకి వచ్చుచున్నాడు
Going up
23. उत्पतति – ఎగురుచున్నాడు
Flying
24. उन्नमयति – పైకెత్తుచున్నాడు
Lifting up
25. उदयते – ఉదయించుచున్నాడు
Rising in the sky
26. उन्मूलयति – పీకి వేయుచున్నాడు
Rooting out
27. उत्पाटयति – పేనుచున్నాడు
Netting
28. उत्खनति – త్రవ్వుచున్నాడు
Digging
29. उच्चिनोति – ఏరుచున్నాడు
Collecting
30. उत्सारयति – తొలగించుచున్నాడు
Removing
31. उद्घाटयति – తెరచుచున్నాడు
Opening
32. उत्क्षिपति – ఎత్తుచున్నాడు
Lifting up
33. उपलिम्पति – అలుకుచున్నాడు/ పూ యుచున్నాడు
Smearing/applying
34. उत्तेजयति – పదునుపెట్టుచున్నాడు
Sharpening
35. उद्गिरति – త్రేచుచున్నాడు
Belching
36.उल्लुंठति – ఎత్తి పొడుచుచున్నాడు
Pointing
37. उल्लिखति – గీయుచున్నాడు/ పొడుచు చున్నాడు
Drawing
38. उक्षति – చల్లుచున్నాడు
Sprinkling
39. उदस्वयति – ఉబ్బుచున్నది
Swelling
40. उदम्चति – తోడుచున్నాడు
Lifting from well
41. उपहारीकरोति – కానుకగా ఇచ్చుచున్నాడు
Offering
******
Lesson – 71
——————-
1. अस्मान् स्पृश। – మమ్ములను తాకు.
Touch us.
2. अस्मान् मा स्पृश। – మమ్మల్ని తాకవద్దు.
Don’t touch us.
3. अस्मान् तुद। – మమ్మల్ని బాధించు.
Pain us.
4. अस्मान् मा तुद। – మమ్మల్ని బాధించవద్దు.
Don’t pain us.
5. अस्मान् तोषय। – మమ్మల్ని సంతోషపెట్టు.
Make us happy.
6. अस्मान् रक्ष। – మమ్మల్ని కాపాడు.
Protect us.
7. अस्मान् परिपालय। – మమ్మల్ని పరిపాలించు.
Rule us.
8. अस्मान् प्रेषय। – మమ్మల్ని పంపు.
Send us.
9. अस्मान् आह्वय। – మమ్మల్ని ఆహ్వానించు.
Invite us.
10. अस्मान् कीर्तय। – మమ్మల్ని పొగుడు.
Praise us.
******
Lesson – 72
——————-
1. अस्माभि: पाठ; लिख्यते।
మా చేత పాఠము వ్రాయబడుచున్నది.
A lesson is being written by us.
2. अस्माभि: पाठ: लिखित:।
మాచేత పాఠము వ్రాయబడినది.
A lesson was written by us.
3. अस्माभि: घण्टा ताडिता।
మాచేత గంట కొట్టబడినది.
A bell was rung by us.
4. अस्माभि: सा ह्यः दृष्टा।
మాచేత నిన్న ఆమె చూడబడినది.
She was seen by us yesterday.
5. अस्माभि: धनं दीयते।
మాచేత డబ్బు ఇవ్వబడుచున్నది.
Money is being given by us.
6. अस्माभि: धनं दत्तम्।
మాచేత డబ్బు ఇవ్వబడినది.
Money was given by us.
7. अस्माभि: स: प्रेष्यते।
మాచేత అతడు పంపబడుచున్నాడు.
He is being sent by us.
8. अस्माभि: स: प्रेषित:।
మాచేత అతడు పంపబడ్డాడు.
He was sent by us.
9. अस्माभि: तत्र गम्यते।
మాచేత అక్కడికి వెళ్ళబడుచున్నది.
We are going there.
10. अस्माभि: तत्र गतम्।
మాచేత అక్కడికి వెళ్ళబడినది.
We went there.
******
Lesson – 73
Lesson – 74
——————-
1. अस्मभ्यं वाहनं दत्तम् ?
మా కోసం వాహనం ఇవ్వబడినది.
A vehicle was given for us.
2. अस्मभ्यं देहि।
మా కొరకు ఇవ్వు.
Give for us.
3. अस्मभ्यं जलं अस्ति वा?
మా కొరకు నీరు ఉన్నదా?
Is there water for us?
4. अस्मभ्यं अद्य विरामः।
మా కొరకు ఈరోజు సెలవు.
Today is a holiday for us.
5. अस्मभ्यं गृहं नास्ति।
మా కొరకు ఇల్లు లేదు.
There is no house for us.
6. अस्मभ्यं अत्र किमस्ति?
మాకోసం ఇక్కడ ఏమి ఉన్నది?
What is here for us?
7. अस्मभ्यं साहाय्यं कुरु।
మా కొరకు సహాయం చెయ్యి.
Do help for us.
8. अस्मभ्यं भोजनं प्रेषय।
మా కొరకు భోజనం పంపించు.
Send meals for us.
9. अस्मभ्यं ते आगच्छन्ति।
మా కొరకు వారు వస్తున్నారు.
They are coming for us .
10. अस्मभ्यं सूचना दत्ता।
మా కొరకు సూచన ఇవ్వబడినది.
There is given a suggestion for us.
*******
Lesson – 75
——————-
1. अस्मद् गृहम्। – మన ఇల్లు.
Our house
2. अस्मद् भोजनशाला। – మన భోజనశాల.
Our dining hall.
3. अस्मद् अश्वशाला। – మన అశ్వశాల.
Our horse hut.
4. अस्मद् महानसम्। – మన వంటిల్లు.
Our kitchen.
5. अस्मद् पिता। – మన తండ్రి
Our father.
6. अस्मद् माता। – మన తల్లి
Our mother.
7. अस्मद् पुत्र:। – మన కుమారుడు
Our son
8. अस्मद् गुरु:। – మన గురువు
Our master.
9. अस्मद् विद्यालय:। – మన స్కూలు.
Our school
10. अस्मद् वाहनम्। – మన వాహనము.
Our vehicle.
*********
Lesson – 76
——————-
1. अस्माकं पुस्तकानि। మాయొక్క పుస్తకములు
Our books.
2. अस्माकं वाहनानि।
మాయొక్క వాహనములు
Our vehicles.
3. अस्माकं मित्राणि।
మాయొక్క మిత్రులు.
Our friends.
4. अस्माकं गुरव:।
మాయొక్క గురువులు.
Our masters.
5. अस्माकं विद्यालयाः।
మాయొక్క విద్యాలయములు.
Our schools
6. अस्माकं रिपव:।
మాయొక్క శత్రువులు.
Our enemies.
7. अस्माकं गृहाणि।
మాయొక్క ఇళ్లు.
Our houses.
8. अस्माकं वित्तम्।
మాయొక్క డబ్బు.
Our money.
9. अस्माकं पुत्रा:।
మాయొక్క కుమారులు
Our sons.
10. अस्माकं भ्रातरः।
మాయొక్క సోదరులు.
Our brothers.
—————————————
Lesson – 78
——————-
1. यूयं पठथ। – మీరు చదువు చున్నారు.
You are reading.
2. यूयं लिखथ। – మీరు వ్రాస్తున్నారు.
You are writing.
3. यूयं गच्छथ। – మీరు వెళ్తున్నారు.
You are going.
4. यूयं आगच्छथ।- మీరు వస్తున్నారు.
You are coming.
5. यूयं चरथ। – మీరు నడుస్తున్నారు.
You are walking.
6. यूयं चलथ।- మీరు కదులుచున్నారు.
You are moving.
7. यूयं धावथ। – మీరు పరిగెత్తుచున్నారు.
You are running.
8. यूयं पचथ। – మీరు వండుచున్నారు.
You are cooking.
9. यूयं पश्यथ। – మీరు చూస్తున్నారు.
You are looking.
10. यूयं हसथ। – మీరు నవ్వుతున్నారు.
You are laughing.
******
Lesson – 79
——————-
1. यूयं कुत्र पठथ?
మీరు ఎక్కడ చదువుచున్నారు?
Where are you reading?
2. यूयं किं लिखथ?
మీరు ఏమి వ్రాస్తున్నారు?
What are you writing?
3. यूयं तत्र गच्छथ।
మీరు అక్కడకు వెళ్తున్నారు.
You are going there.
4. यूयं अत्र आगच्छथ।
మీరు ఇక్కడకు వస్తున్నారు.
You are coming here.
5. यूयं किमर्थं चरथ?
మీరు ఎందుకు నడుస్తున్నారు?
Why are you walking?
6. यूयं इदानीं चलथ।
మీరు ఇప్పుడు కదులుచున్నారు.
Now you are moving.
7. यूयं कियत्पर्यन्तं धावथ?
మీరు ఎంతవరకు పరిగెత్తుచున్నారు?
How long are you running?
8. यूयं अद्य किं पचथ?
మీరు ఈరోజు ఏమి వండుచున్నారు?
What are you cooking today?
9. यूयं तत्र किं पश्यथ?
మీరు అక్కడ ఏమి చూస్తున్నారు?
What are you looking there?
10. यूयं किमर्थं हसथ?
మీరు ఎందుకు నవ్వుతున్నారు?
Why are you laughing?
******
Lesson – 80
——————–
1. यूयं अपठत। – మీరు చదివారు.
You did read.
2. यूयं अलिखत। – మీరు వ్రాశారు.
You wrote.
3. यूयं अगच्छत। – మీరు వెళ్లారు.
You went.
4. यूयं आगच्छत। – మీరు వచ్చారు.
You came.
5. यूयं अचरत। – మీరు నడిచారు.
You walked.
6. यूयं अचलत। – మీరు కదిలారు.
You moved.
7. यूयं अधावत। – మీరు పరిగెత్తారు.
You ran.
8. यूयं अपश्यत। – మీరు చూశారు.
You looked.
9. यूयं अपचत। – మీరు వండారు.
You cooked.
10. यूयं अहसत। – మీరు నవ్వారు.
You laughed.
*******
Lesson – 81
——————–
1. यूयं पठितवन्त:। – మీరు చదివారు.
You did read.
2. यूयं लिखितवन्त:। – మీరు వ్రాశారు.
You wrote.
3. यूयं गतवन्तः। – మీరు వెళ్లారు.
You went.
4. यूयं आगतवन्तः। – మీరు వచ్చారు.
You came.
5. यूयं चरितवन्त:। – మీరు నడిచారు.
You walked.
6. यूयं चलितवन्त:। – మీరు కదిలారు.
You moved.
7. यूयं धावितवन्त:। – మీరు పరిగెత్తారు.
You ran.
8. यूयं दृष्टवन्तः। – మీరు చూశారు.
You looked.
9. यूयं कृतवन्त: – మీరు చేశారు.
You did.
10. यूयं हसितवन्त:। – మీరు నవ్వారు.
You laughed.
*******
Lesson – 82
——————-
* Masculine gender Singular
* Feminine gender Singular
* Masculine gender plural
* Feminine gender plural
1.* स: पठितवान् (M,S) –
He did read.
అతను చదివాడు.
* सा पठितवती (F,S) –
She did read.
ఆమె చదివింది.
* ( All masculine plural words) ते – /यूयं/वयं/भवन्त:/सर्वे/ बालकाः/गुरव:/के/ये। = पठितवन्तः।
They did read.
వారు చదివారు
* सर्वा:/ बालिका:/का:/या: – पठितवत्य:।
* They did read.- వారు చదివారు.
2 . * लिखितवान् – Wrote – వ్రాశాడు.
* लिखितवती – Wrote – వ్రాశింది .
* लिखितवन्त: – Wrote – వ్రాశారు.
* लिखितवत्य: – wrote – వ్రాశారు.
3. गतवान् – went – వెళ్ళాడు.
गतवती – went – వెళ్ళింది.
गतवन्तः – went – వెళ్లారు.
गतवत्यः – went – వెళ్లారు.
4. आगतवान् – Came – వచ్చాడు.
आगतवती – Came – వచ్చింది.
आगतवन्तः – Came – వచ్చారు.
आगतवत्यः – Came – వచ్చారు.
5. चलितवान् – Moved – కదిలాడు.
चलितवती – Moved – కదిలింది.
चलितवन्त: – Moved – కదిలారు.
चलितवत्य: – Moved – కదిలారు.
6. धावितावान् – Ran – పరిగెత్తాడు.
धावितवती – Ran – పరిగెత్తింది.
धावितवन्त: – Ran – పరిగెత్తారు.
धावितवत्य: – Ran – పరిగెత్తారు.
7. उक्तवान् – Told – చెప్పాడు.
उक्तवती – Told – చెప్పింది.
उक्तवन्तः – Told – చెప్పారు.
उक्तवत्य: – Told – చెప్పారు.
8. उषितवान् – Stayed – ఉండెను.
उषितवती – Stayed – ఉండినది.
उषितवन्त: – Stayed – ఉండిరి.
उषितवत्य: – Stayed – ఉండిరి.
9. हसितवान् – laughed – నవ్వాడు.
हसितवती – laughed – నవ్వింది.
हसितवन्त: – laughed – నవ్వారు.
हसितवत्य: – laughed – నవ్వారు.
10. कृतवान् – Did – చేశాడు.
कृतवती – Did – చేసింది.
कृतवन्त: – Did – చేశారు.
कृतवत्य: – Did – చేశారు.
11. दृष्टवान् – looked – చూశాడు.
दृष्टवती – looked – చూసింది.
दृष्टवन्तः – looked – చూశారు.
दृष्टवत्य: – looked – చూశారు.
12. भुक्तवान् – Ate – తిన్నాడు.
भुक्तवती – Ate – తినింది.
भुक्तवन्त: – Ate – తిన్నారు.
भुक्तवत्य: – Ate – తిన్నారు.
13. चिन्तितवान् – Thought – ఆలోచించాడు.
चिन्तितवती – Thought – ఆలోచించింది.
चिन्तितवन्त: – Thought – ఆలోచించారు.
चिन्तितवत्य: – Thought – ఆలోచించారు.
14. सुप्तवान् – Slept – నిద్రపోయాడు.
सुप्तवती – Slept – నిద్రపోయింది.
सुप्तवन्त: – Slept – నిద్రించారు.
सुप्तवत्य; – Slept – నిద్రించారు.
15. पीतवान् – Drank – త్రాగాడు.
पीतवती – Drank – త్రాగింది.
पीतवन्त: – Drank – త్రాగారు.
पीयवत्य: – Drank – త్రాగారు.
16. खादितवान् – Ate – తిన్నాడు.
खादितवती – Ate – తినింది.
खादितवन्त: – Ate – తిన్నారు.
खादितवत्य: – Ate – తిన్నారు.
17. पूरितवान् – Filled – నింపాడు.
पूरितवती – Filled – నింపింది.
पूरितवन्त: – Filled – నింపారు.
पूरितवत्य: – Filled – నింపారు.
18. ताडितवान् – did beat – కొట్టాడు.
ताडितवती – did beat – కొట్టింది.
ताडितवन्त: – did beat – కొట్టారు.
ताडितवत्य: – did beat – కొట్టారు.
19. दर्शितवान् – showed – చూపించాడు.
दर्शितवती – showed – చూపించింది.
दर्शितवन्त: – showed – చూపించారు.
दर्शितवत्य: – showed – చూపించారు.
20. दत्तवान् – gave – ఇచ్చాడు.
दत्तवती – gave – ఇచ్చింది.
दत्तवन्तः – gave – ఇచ్చారు.
दत्तवत्य: – gave – ఇచ్చారు.
21. श्रुतवान् – heard – విన్నాడు.
श्रुतवती – heard – వినింది.
श्रुतवन्तः – heard – విన్నారు.
शृतवत्य: – heard – విన్నారు.
22. प्राप्तवान् – obtained – పొందాడు.
प्राप्तवती – obtained – పొందింది.
प्राप्तवन्तः – obtained – పొందారు
प्राप्तवत्य: – obtained – పొందారు.
23. चोदितवान् – inspired – ప్రేరేపించాడు.
चोदितवती – inspired – ప్రేరేపించింది.
चोदितवन्त: – inspired – ప్రేరేపించారు.
चोदितवत्य: – inspired – ప్రేరేపించారు.
24. नीतवान् – did lead – తీసుకొని వెళ్ళాడు.
नीतवती – did lead – తీసుకొని వెళ్ళింది.
नीतवन्त: – did lead – తీసుకొని వెళ్లారు.
नीयवत्य: – did lead – తీసుకొని వెళ్ళారు.
25. आनीतवान् – brought – తీసుకువచ్చాడు.
आनीतवती – brought – తీసుకువచ్చింది.
आनीतवन्त: – brought – తీసుకువచ్చారు.
आनीयवत्य: – brought – తీసుకువచ్చారు.
26.पोषितवान् – did feed – పోషించాడు.
पोषितवती – did feed – పోషించింది.
पोषितवन्त: – did feed – పోషించారు.
पोषितवत्य: – did feed – పోషించారు.
27. अनुग्रहीतवान् – blessed – అనుగ్రహించాడు.
अनुग्रहीतवती – blessed – అనుగ్రహించింది.
अनुग्रहीतवन्त: – blessed – అనుగ్రహించారు.
अनुग्रहीतवत्य: – blessed – అనుగ్రహించారు.
28. स्थितवान् – stood – నిలబడ్డాడు.
स्थितवती – stood – నిలబడింది.
स्थितवन्त: – stood – నిలబడ్డారు.
स्थितवत्य: – stood – నిలబడ్డారు.
29. प्रेषितवान् – sent – పంపాడు.
प्रेषितवती – sent – పంపింది.
प्रेषितवन्त: – sent – పంపారు.
प्रेशितवत्य: – sent – పంపారు.
30. कल्पितवान् – made – ఏర్పాటు చేశాడు.
कल्पितवती – made – ఏర్పాటు చేసింది.
कल्पितवन्त: – made – ఏర్పాటు చేశారు.
कल्पितवत्य: – made – ఏర్పాటు చేశారు.
31. निर्मितवान् – built – నిర్మించాడు.
निर्मितवती – built – నిర్మించింది.
निर्मितवन्तः – built – నిర్మించారు.
निर्मितवत्य: – built – నిర్మించారు.
32. रक्षितवान् – protected – రక్షించాడు.
रक्षितवती – protected – రక్షించింది.
रक्षितवन्त: – protected – రక్షించారు.
रक्षितवत्य: – protected – రక్షించారు.
33. भक्षितवान् – ate – తిన్నాడు.
भक्षितवती – ate – తినింది.
भक्षितवन्त: – ate – తిన్నారు.
भक्षितवत्य: – ate – తిన్నారు.
34. भाषितवान् – talked – మాట్లాడాడు.
भाषितवती – talked – మాట్లాడింది.
भाषितवन्त: – talked – మాట్లాడారు.
भाषितवत्य: – talked – మాట్లాడారు.
35. जल्पितवान् – prattled – వదిరాడు.
जल्पितवती – prattled – వదిరింది.
जल्पितवन्त; – prattled – వదిరారు.
जल्पितवत्य: – prattled – వాదిరారు.
*********
Lesson – 83
——————-
1. यूयं पठिष्यथ। – మీరు చదువుతారు.
You will read.
2. यूयं लेखिष्यथ। – మీరు వ్రాస్తారు.
You will write.
3. यूयं गमिष्यथ। – మీరు వెళ్తారు.
You will go.
4. यूयं चरिष्यथ। – మీరు నడుస్తారు.
You will walk.
5. यूयं चलिष्यथ। – మీరు కదులుతారు.
You will move.
6. यूयं धाविष्यथ। – మీరు పరిగెత్తుతారు.
You will run.
7. यूयं हसिष्यथ। – మీరు నవ్వుతారు.
You will laugh.
8. यूयं करिष्यथ। – మీరు చేస్తారు.
You will do.
9. यूयं कथयिष्यथ। – మీరు చెప్తారు.
You will tell.
10. यूयं द्रक्ष्यथ। – మీరు చూస్తారు.
You Will see.
*********
Lesson – 84
——————-
1. यूयं कुत्र पठिष्यथ? –
మీరు ఎక్కడ చదువుతారు?
Where will you read?
2. यूयं किं लेखिष्यथ?
మీరు ఏమి వ్రాస్తారు?
What will you write?
3. यूयं तत्र गमिष्यथ।
మీరు అక్కడకు వెళ్తారు.
You will go there.
4. यूयं इदानीं चरिष्यथ।
మీరు ఇప్పుడు నడుస్తారు.
You will walk now.
5. यूयं सर्वदा चलिष्यथ।
మీరు ఎల్లప్పుడు కదులుతారు.
You will always move.
6. यूयं किमर्थं धाविष्यथ?
మీరు ఎందుకు పరిగెత్తుతారు?
Why will you run?
7. यूयं तूष्णीं हसिष्यथ।
మీరు ఊరకనే నవ్వుతారు.
You will laugh for no reason.
8. यूयं कीयत्पर्यन्तं करिष्यथ?
మీరు ఎంతవరకు చేస్తారు?
How long will you do?
9. यूयं सदा कथयिष्यथ।
మీరు ఎల్లప్పుడూ చెప్తారు.
You will always tell.
10. यूयं अन्यत्र द्रक्ष्यथ।
మీరు వేరొకచోట చూస్తారు.
You Will see elsewhere .
*********